علمیپزشکی و سلامت

هر آنچه در مورد سرطان رحم لازم است بدانید [ پیشگیری تا درمان ]

همه چیز در مورد سرطان رحم – سرطان رحم یک بیماری شایع میان بانوان است و اگر به موقع، و یا با آگاهی به مقابله با آن پرداخته نشود، می‌تواند عوارض سنگینی را ایجاد کند.

در ادامه‌ی مقاله ما قصد داریم تمامی اطلاعات مربوط به سرطان رحم را در اختیار شما کاربران عزیز ویدو قرار دهیم.

Academy 700 85

به طور کلی این مقاله در بخش‌های

  • توضیح مختصری در مورد سرطان
  • تشریح رحم و توضیحی کوتاه در مورد ماهیت این عضو
  • سرطان رحم و ماهیت این بیماری
  • انواع مختلف سرطان رحم
  • دلایل مبتلا شدن به سرطان رحم
  • شایع‌ترین علائم این بیماری
  • پیشگیری از سرطان رحم
  • تشخیص بیماری
  • Staging یا مراحل گسترش بیماری
  • و نهایتا روش‌های مختلف درمان سرطان رحم

طبقه بندی شده است.

انتظار می‌رود که پس از مطالعه مقاله شما بتوانید پیش‌زمینه‌ای از اطلاعات، جهت جلوگیری از مبتلا شدن به این بیماری، علائم و دلایل شروع بیماری، تشخیص و درمان را فرا گیرید. با ویدو همراه باشید.

همانطور که در ابتدا اشاره کردیم، پیش از شروع مقاله بد نیست اطلاعات مختصر و مفیدی از سرطان داشته باشید.

به طور جامع و کلی سرطان نتیجه‌ی دیسپلازی (تغیرات اولیه‌ی ساختار و شکل) و پس از آن نئوپلازی (ایجاد سلول سرطانی که با سلول طبیعی بافت متفاوت است) می‌باشد. زمانی که سلول‌ها به مرحله‌ی نئوپلازی می‌رسند دیگر کنترلی بر روی عملکرد و رشد خود نداشته و شروع به تهدید زندگی فرد می‌کنند.

در سرطان‌ها آنچه که موجب مرگ افراد می‌شود پخش شدن سلول‌های سرطانی در سایر ارگان‌های بدن به ویژه ارگان‌های حیاتی می‌باشد. سرطان دارای انواع خوش خیم و بد خیم است. این خوش خیمی یا بد خیمی به وسیله‌ی بررسی‌های پاتولوژیک و معاینات بالینی که توسط پزشک انجام می‌شود تعیین می‌گردد.

سرطان‌های خوشیم معمولا رشد آهسته‌تری دارند و اطراف آن‌ها را کیسه‌ای فرا گرفته است که از تهاجم و پخش شدن آن‌ها جلوگیری می‌کند؛ سرطان‌های بدخیم رشد سریع ‌تر و تهاجم بیشتری دارند و خیلی زود تر دچار متاستاز خواهند شد.

در سرطان‌ها موضوع پیش آگهی بسیار مورد توجه است و این فاکتور مهم به گرید (GRADE)، استیج (STAGE) و در بعضی سرطان‌ها به وجود گیرنده‌ی هورمونی (سرطان‌هایی مانند سینه، رحم، دهانه‌ی رحم و پروستات) وابسته است.

گرید (GRADE) در واقع بیانگر میزان شباهت سلول‌های سرطانی با سلول‌های بافت که سرطان از آن نشات گرفته است می‌باشد. استیج (STAGE) بیانگر میزان گستردگی تومور در بدن است؛ در این فاکتور اندازه‌ی تومور، تهاجم به غدد لنفاوی و متاستاز بررسی خواهند شد.

در مسئله‌ی سرطان در سراسر دنیا موضوع فرهنگ سازی و اطلاع رسانی به افراد بسیار مورد توجه قرار دارد و سازمان جهانی بهداشت برای مقابله و اطلاع رسانی در مورد مسئله‌ی سرطان اقدامات بسیاری انجام داده است. باید بدانید سرطان همیشه مساوی با مرگ نیست و می‌توان با انتخاب صحیح و آگاهی از روش‌های صحیح درمانی با آن به مقابله پرداخت.

رحم - تشریح رحم

رحم – تشریح رحم

رحم اندامی توخالی و گلابی شکل است که جایگاه جنین در حال رشد می‌باشد. رحم به دو بخش تقسیم می‌شود.

اول گردن رحم که قسمت پایین رحم است که به واژن گشوده می‌شود.

دوم بدنه اصلی رحم که BODY نامیده می شود. بدنه رحم می‌تواند به راحتی کش بیاید تا نوزاد در حال رشد را در خود جای دهد.

جایگاه رحم در بدن بین حفره لگن یعنی بین مثانه و مقعد است. اندازه رحم حدود 7.45 سانتی متر، طول آن 5 سانتی متر و قطر آن نیز 2.5 سانتی متر می باشد. وزن حدودی آن در حالت عادی 60 گرم است.

سرطان رحم - با ماهیت این سرطان آشنا شوید

سرطان رحم – با ماهیت این سرطان آشنا شوید

سرطان رحم عمدتا در بانوان 50 تا 70 سال دیده می‌شود. در 75 درصد موارد سرطان رحم در دوران پس از یائسگی اتفاق می‌افتد. سطران رحم شایع‌ترین سرطان دستگاه تناسلی بانوان به حساب می‌آید. 90 درصدر تومورهای رحم از بافت پوششی نشات می‌گیرند (به اصطلاح کارسینوما هستند) و تنها 10 درصد سرطان‌های رحم از بافت پیوندی نشات می‌گیرند(به اصطلاح سارکوما هستند).

تومورهای رحم ممکن است به طور مستقیم به مثانه، کولون (روده‌ی بزرگ)، دهانه‌ی رحم، تخمدان و بافت‌های اطراف رحم تهاجم و دست اندازی داشته باشد.

متاستاز و پخش شدن سلول‌های سرطانی رحم به چهار ارگان کبد، ریه، مغز و استخوان بیشتر است. سرطان‌های ناحیه رحم معمولا به غدد لنفاوی PARAAORTIC (غدد لنفاوی اطراف رحم)، PELVIC (غدد لنفاوی ناحیه‌ی لگن) و SUPER FICIAL LINGUINAL (غدد لنفاوی اطراف رباط لینگوئینال) دست اندازی دارند.

انواع کارسینومای سرطان رحم

انواع کارسینومای سرطان رحم

همانطور که گفته شد 90 درصد تومورهای سرطانی رحم از نوع کارسینوما هستند اما این کارسینوماها خود دارای انواعی هستند. کارسینوماها معمولا از طریق خون متاستاز نمی‌دهند (پخش هماتوژنز ندارند).

  • کارسینومای آندومتر: به طور کلی90 درصد کارسینوماهای سرطانی رحم از نوع کارسینومای آندومتر می‌باشند (بقیه‌ی انواع کارسینوماها 10 درصد تومورهای بافت پوششی رحم را شامل می‌شوند). آندومتر بافت پوششی تشکیل دهنده‌ی سطح داخلی رحم است. تشخیص این نوع از سرطان نسبت به انواع دیگر آسان‌تر می‌باشد زیرا سلول‌های سرطانی سطحی هستند و به راحتی قابل مشاهده و نمونه برداری می‌باشند. این نوع سرطان معمولا پس از یائسگی و در زنان با میانگین سنی 60 سال اتفاق می‌افتد.
  • پاپیلاری سروز کارسینوما (papillary serous carcinoma): یکی از انواع نادر کارسینومای رحم می‌باشد که از بافت سروز رحم (سروز بافتی است که از خارج رحم را فرا می‌گیرد) نشات گرفته است. در این نوع از کارسینوما سلول‌ها منظره‌ای مانند بند انگشت به خود گرفته‌اند؛ همچنین سلول‌ها با هسته‌ای بهم ریخته و بزرگ مشاهده می‌شوند. به وجود اینکه این نوع از سرطان بسیار نادر است اما بشدت مهاجم بوده و متاسفانه زمانی تشخیص داده می‌شوند که بیماری در مرحله‌ی پیشرفته قرار دارد. دلیل تشخیص دیرتر این نوع از سرطان عدم دسترسی مناسب به بافت سروز می‌باشد (سروز در قسمت خارجی قرار داشته و قابل مشاهده به طور مستقیم نیست). در غالب موارد این نوع سرطان در دوران یائسگی مشاهده می‌شود و این دسته از تومورها بیشتر در گردن رحم دیده می‌شوند.
  • کارسینومای سلول‌های سنگفرشی (sqoumo cell carcinoma): این دسته از تومور‌ها از سلول‌های سنگفرشی سطح داخلی رحم نشات می‌گیرند. به اندازه‌ی تومورهای پاپیلاری مهاجم نیستند و معمولا تشخیص آسانی دارند.
  • کارسینوما سلول‌های روشن (clear cell carcinoma): این دسته از تومور‌های سرطانی نادر هستند. clear cell carcinoma مانند papillare cell بسیار مهاجم بود. این دسته از تومورها نیز از بافت آندومتر نشات می‌گیرند با این تفاوت که از نظر ویژگی‌های ریخت شناختی با سلول‌های کارسینومای آندومتر متفاوت هستند (clear cell carcinoma در بررسی‌های پاتولوژیک و رنگ آمیزی بی رنگ هستند). این دسته از تومورها بیشتر در دوران یائسگی دیده می‌شوند و معمولا همراه خونریزی و ترشحات غیر طبیعی کشف می‌شوند. clear cell carcinoma نسبت به هورمون درمانی حساسیتی ندارد.
  • پاپیلاری آندومتریال کارسینوما (papillary endometrial carcinoma): این دسته از سلول‌های سرطانی نیز منظره ای انگشت مانند دارند و مهاجم می‌باشند؛ سلول‌های سرطانی پاپیلاری در این گروه از بافت آندومتریال پوشاننده‌ی سطح داخلی رحم نشات گرفته‌اند. همانند 3 گروه قبلی این دسته از تومورهای رحم بسیار نادر می‌باشند.
  • موکینوس کارسینوما (mucinous carcinoma): این دسته از تومور‌های سرطانی نادرترین گروه این دسته می‌باشند. به نسبت سایر تومورها مهاجم نمی‌باشند و ممکن است شکی مانند غدد درون ریز ناحیه به خود بگیرند که همین امر موجب می‌شود افتراق و تشخیص آن‌ها حتی در بررسی‌های پاتولوژیک دشوار است.

انواع سارکوماهای سرطان رحم

انواع سارکوماهای سرطان رحم

10 درصد تومور‌های رحم را سارکوماها تشکیل می‌دهند که از نظر پیش آگهی نسبت به انواع کارسینوما بسیار بدتر می‌باشند. بر خلاف کارسینوماها این دسته از تومورها پخش هماتوژنز دارند ( متاستاز از طریق خون) و احتمال متاستاز آن‌ها به ریه بسیار بالاتر است.

  • آندومتریا استروما سارکوما (endometrial stroma sarcoma): دسته از تومورهای آندومتر است که از بافت همبند نشات می‌گیرد؛ تهاجم نسبتا بالایی دارد و در بافت میومتر پراکنده می‌شود که به همین علت به آن میوزاستروما نیز می‌گویند. خوب است بدانید این نوع از تومورها نسبت به انواع دیگر سارکوماها کم‌تر شایع هستند.
  • کارسینوما سارکوما (carcinoma sarcoma): نوع دیگری از سرطان که در رحم شروع می‌شود کارسینوسارکوم نام دارد. این سرطان‌ها در آندومتر شروع می‌شوند و دارای خصوصیات سارکوم و کارسینوما هستند. این سرطان‌ها همچنین به عنوان تومورهای بدخیم مزودرم مخلوط یا تومورهای بدخیم مولرین شناخته می‌شوند.
  • لیومیو سارکوما (Leiomiosarcoma): خطرناک‌ترین و بد‌ترین نوع سرطان در رحم است که از ماهیچه‌های صاف اطراف رحم نشات می‌گیرد. این نوع از سرطان بسیار تهاجمی است و به دلیل اینکه در لایه‌های زیرین بافت رحم قرار دارد دیر تشخیص داده می‌شود.

 دلایل ابتلا به سرطان رحم

 دلایل ابتلا به سرطان رحم

به طور کلی سرطان رحم در دهه‌ی 5 و 6 زندگی افراد خود را آشکار می‌کند؛ که ما در این پخش می‌خواهیم به دلایل پدید آورنده‌ی سرطان رحم بپردازیم.

1. قرار گیری مزمن در معرض استروژن

مهم‌ترین علت شناخته شده برای ابتلا به سرطان رحم تحریک بیش از اندازه‌ی سلول‌های رحم توسط استروژن است. استروژن هورمونی است که توسط تخمدان و غدد فوق کیوی برای آماده شدن بدن برای حاملگی ترشح می‌شود. این هورمون باعث تحریک سلول‌های رحم خواهد شد و با گذشت زمان این تحریکات بیش از اندازه می‌توانند به دیسپلازی و نئوپلازی (سرطانی شدن سلول‌ها) سلول‌های رحم منجر شود.

راه‌های قرار گیری مزمن در معرض استروژن

– میزان مواجه سلول‌های رحم با استروژن در بانوانی که حاملگی را تجربه نکرده‌اند بسیار بیشتر است پس عدم حاملگی می‎‌تواند شانس شما را برای ابتلا به سرطان رحم بالا می‌برد.

– ممکن است در بدن فرد تومور دیگری وجود داشته باشد که اقدام به ترشح استروژن کند؛ که این استروژن اضافی باعث تحریک سلول‌های رحم برای تبدیل شدن به سلول‌های سرطانی شود؛ از این دسته تومورها می‌توان به تومور‌های تخمدا ( به ویژه به تومور سلول‌های گرانولوزا ) اشاره کرد.

– یائسگی دیررس زمان مواجه‌ی سلول‌های رحم شما را با استروژن بیشتر می‌کند و این تحریک اضافی می‌تواند موجب تبدیل سلول‌های طبیعی رحم به سلول‌های سرطانی شود. یائسگی دیر رس بدان معنا است که فرد پس از 52 سالگی هنوز یائسه نشده باشد.

– منارک (رسیدن به بلوغ) زودرس در کودکان با رژِیم‌های چرب و ناسالم و همچنین در کودکان با کمبود ویتامین D دیده می‌شود. منارک زود رس مانند یائسگی دیررس موجب مواجه‌ی بیشتر سلول‌های رحم با هورمون استروژن خواهد شد و این مواجه‌ی بیشتر به معنای تحریک بیشتر و در آخر تبدیل سلول‌های طبیعی رحم به سلول‌های سرطانی است.

2. چاقی

چاقی به ویژه چاقی پس از دوران یائسگی شانس ابتلا به سرطان رحم را افزایش می‌دهد. با افزایش میزان چربی و کلسترول در بدن آنزیم آروماتاز به وسیله‌ی این کلسترول اضافی اقدام به ساخت و ترشح استروژن می‌کند؛ این استروژن اضافی باعث تحریک هرچه بیشتر سلو‌ل‌های طبیعی رحم برای تبدیل شدن به سلول‌های سرطانی می‌شود.

3. دیابت

افزایش سطح قند خون موجب می‌شود که DNA موجود در سلول توانایی کم‌تری برای اصلاح خطاهای به وجود آمده در خود داشته باشد. افرادی مه به دیابت نوع دو مبتلا هستند روزانه دوزی از هورمون انسولین را به خود تزریق می‌کنند ولی باید بدانید انسولین فقط مسئول ورود گلوکوز به داخل سلول نیست و می‌تواند در تنظیم رشد سلولی نیز اثر گذار باشد؛ اگر میزان انسولین افزایش یابد یا مواجه‌ی سلول‌های رحم با این هورمون به بیش از حد تحمل آن‌ها برسد، انسولین می‌تواند رشد سلولی را از کنترل خارج کرده و موجب ایجاد سرطان در رحم بشود.

4. مصرف طولانی مدت تاموکسیفن

بهره بردن از هورمون درمانی به ویژه استفاده ازداروی تاموکسیفن به مدت طولانی می‌تواند شاتس شما را برای ابتلا به سرطان رحم افزایش دهد. تاموکسیفن دارویی است که به منظور پیشگیری و درمان سرطان سینه کاربرد دارو و موجب بلاک شدن گیرنده‌های استروژن در سینه خواهد شد ولی این دارو بر روی گیرنده‌های استروژن سطح رحم اثر معکوس داشته و موجب اثر گذاری هرچه بیشتر این هورمون خواهد شد. تحریک سلول‌های رحم توسط استروژن باعث ایجاد پولیپ، هایپر پلازی ( نوعی واکنش سلول‌ها در برابر آزار که منجر به افزایش تعداد آن‌ها می‌شود) و ایجاد سرطان می‌شود.

طبق تحقیقات جدید درمان به وسیله‌ی تاموکسیفن تا مدت 10 سال مجاز است.

5. ابتلا به سرطان دیگر

ابتلا به انواع سرطان دهانه‌ی رحم (CERVIX)، تخمدان و سینه شانس فرد را برای ابتلا به سرطان رحم افزایش می‌دهند. پیشنهاد می‌شود فردی که به یکی از سرطان‌های ذکر شده در گذشته مبتلا شده است حتما به صورت مرتب برای بررسی وضعیت رحم خود اقدام به عمل آورد.

6. مصرف سیگار و تنباکو

مصرف تنباکو به ویژه سیگار و قلیان شانس ابتلا به سرطان رحم را افزایش می‌دهد. درون سیگار و تنباکوی قلیان علاوه بر تنباکو 4000 ماده‌ی دیگر وجود دارد که بعضی از آن‌ها سرطان زا هستند. دو مورد از این مواد سرطان زا شامل:

– بنزو پیرین (benzopyrene) که در پی احتراق ناقص مواد ارگانیک تولید می‌شود و بسیار جهش زا و سرطان‌زا می‌باشد.

– نیتروزامین (nitrosamine): از واکنش نیکوتین و سایر ترکیبات با نیتریت تنباکو تولید می‌شود که این ماده نیز سرطان‌زا می‌باشد.

7. مصرف الکل

زمانی که بدن الکل را تجزیه می کند یک ماده شیمیایی به نام استالدئید تولید می شود که این ماده نوعی رادیکال آزاد است و می‌تواند DNA را تخریب کند. در واقع هنگام مصرف الکل شکست های ژنتیکی ایجاد می شود که چیدمان کروموزوم‌ها را تغییر داده، ساختار DNA را جایگزین می کند و می‌تواند موجب ایجاد موتاسیون ( جهش ) در ساختمان DNA بشود.

8. سندروم لینچ2 ( LYNCH2)

سابقه‌ی خانوادگی شما می‌تواند شانس ایجاد سرطان رحم را در شما بالا ببرد که یکی از این عوامل می‌تواند مربوط به وجود سندروم لینچ2 در ژنتیک شما باشد. اگر بیش از یک نفر از اعضای نزدیک خانواده‌ی شما به سرطان رحم دچار شده باشند باید نسبت به معاینه و بررسی مرتب وضعیت سلامتی رحم خود اقدام کنید.

سندروم لینچ2 جزء عوامل ارثی به حساب می‌آید؛ این سندروم موجب اختلال در تقسیم و رشد سلول‌های رحم و روده‌ی بزرگ می‌گردد که این اختلال ابتدا به ایجاد پولیپ منجر می‌شود و در نهایت می‌تواند موجب ایجاد سرطان رحم بشود.

9. سندروم تخمدانی پلی کیستیک(PCOS)

بانوانی که دارای سندروم تخمدانی پلی کیستیک هستند دارای سطح بالایی ازاستروژن و تئتسترون و سطح کم‌تری از هورمون پروژسترون می‌باشند. افزایش سطح استروژن و کاهش سطح پروژسترون می‌تواند موجب تحریک بالای سلول‌های طبیعی رحم برای رفتن به سمت سرطانی شدن بشوند.

10. هایپرپلازی آندومتر رحم

هاپرپلازی (HYPER PLASIA) حالتی است که در آن تعداد سلول‌های بافت در پاسخ به آزار زیاد می‌شود.

هاپرپلازی رحم دارای دو حالت ساده (SIMPLE ATYPICAL HYPER PLASIA) و پیچیده ( COMPLEX ATYPICAL HYPER PLASIA) است. احتمال ایجاد سرطان رحم برای هاپر پلازی ساده 8 درصد و برای نوع پیچیده 29 درصد است. این دو بیماری می‌توانند با بهره بردن از هورمون درمانی بهبود یابند.

11. پرتو درمانی ناحیه‌ی لگن

استفاده از اشعه برای سایر سرطان‌ها یا متاستاز‌ها در ناحیه‌ی لگن می‌تواند موجب ایجاد جهش و ناهمگونی کروموزومی در سلول‌های رحم شده و سلول‌های طبیعی را سرطانی کند.

علائم سرطان رحم

علائم سرطان رحم

1. خونریزی غیر طبیعی از واژن

خونریزی غیر طبیعی از واژن می‌تواند از نشانه‌های ابتلا به سرطان رحم باشد. البته شایع‌ترین علت خونریزی از واژن سرطان نیست و در بیشتر موارد این خونریزی‌های غیرطبیعی به دلیل عفونت و بیماری‌های ویروسی می‌باشند (به ویژه اگر فرد به هنوز یائسه نشده باشد)؛ با این وجود لازم است بدانید خونریزی واژن در دوران یائسگی در 90 درصد موارد نشانه‌ی سرطان رحم است و حتما با مشاهده‌ی چنین نشانه‌ای باید به پزشک مراجعه کنید.

2. ترشح از واژن

یکی از نشانه‌های ابتلا به سرطان رحم که گاهی در بیماران مشاهده می‌شود ترشحات آبکی و بد بو از واژن است؛ البته این نشانه به اندازه‌ی خونریزی از واژن شایع نیست.

3. کاهش وزن

کاهش وزن بدون علت (عللی مانند ورزش و رژیم غذایی) بیش از 10 درصد طی 6 ماه می‌تواند از علائم ابتلا به انواع سرطان از جمله سرطان رحم می‌باشد.

4. درد ناحیه‌ی لگن

اگر تومور به ارگان‌های داخل لگن دست اندازی و تهاجم داشته باشد درد می‌تواند یکی از نشانه‌های ابتلا باشد.

5. احساس درد در هنگام ادرار

تومور سرطانی رحم می‌تواند به مثانه و میز راه تهاجم داشته باشد و این تهاجمات می‌تواند باعث ایجاد درد و سوزش در هنگام ادرار شود.

پیشگیری از سرطان رحم

پیشگیری از سرطان رحم

1. قرص‌های ضد بارداری

در صورتی که طی سال‌های آینده قصد باردار شدن را دارید بهتر است دور قرص‌های ضد بارداری خط بکشید. ولی اگر قصد بارداری را ندارید و ریسک ابتلا به سرطان رحم در شما بالا است می‌توانید از قرص‌های ضد بارداری که حاوی ترکیبی از استروژن و پروژسترون هستند برای کاهش ریسک ابتلا به سرطان رحم استفاده کنید. برای اینکه از مزایای قرص‌های ضد بارداری بهره ببرید باید به مدت یک سال از این قرص‌ها مصرف کنید.

ترکیب استروژن و پروژسترون در این داروها می‌تواند میزان تحریکات سلول‌های طبیعی رحم را برای سرطانی شدن کاهش دهد. برای مصرف قرص‌های ضد بارداری حتما باید با پزشک مشورت کنید.

2. ورزش مرتب

ورزش مرتب می‌تواند بسیاری از عوامل خطر ساز برای سرطان رحم را مهار کند. ورزش و تحرک منظم خطر ابتلا به دیابت که خود از عوامل خطرساز برای ابتلا به سرطان رحم است را کاهش دهد. همچنین ورزش مرتب می‌تواند تا حدودی سطح استروژن را در بدن کنترل کند.

3. رژیم غذایی سالم

استفاده‌ی محدود از چربی‌ها و مواد حاوی نیترات که خود از محرک‌های ابتلا به سرطان رحم هستند و همچنین استفاده از سبزیجات حاوی آنتی اکسیدان‌های متنوع که به پیشگیری از سرطان کمک می‌کنند. همچنین بهره بردن از یک رژیم سالم باعث کاهش وزن در شما شود که برای جلوگیری از سرطان رحم الزامی است.

قهوه: قهوه با کم کردن میزان استروژن بدن خانم‌ها و ایجاد تعادل در ترشح هورمون‌های استروژن و پروژسترون خطر دچار شدن به سرطان رحم را کم می‌کند؛ قهوه سرشار از انواع آنتی اکسیدان‌های ضد سرطان است پس حتما آن را در رژیم غذایی خود جای بدهید.

کوئرستین: این ماده به فراوانی در سیب، انگور، پیاز قرمز و گوجه فرنگی یافت می‌شود؛ رژیم غذایی حاوی این ماده مغذی گیاهی می‌تواند خطر ابتلا به سرطان را تا 50 درصد کاهش دهد این آنتی اکسیدان به محافظت از سلول‌ها کمک و از آسیب دیدن DNA و در نتیجه از تشکیل رادیکال‌های آزاد جلوگیری می‌کند مطالعات نشان داده‌اند که کوئرستین سرطان را در مسیر خود متوقف می‌کند و سلول‌های سرطانی را قبل از گسترش از بین می‌برد.

4. بارداری و شیردهی

زنانی که بیش از یک فرزند دارند و تا یک سال به فرزند خود شیر می‌دهند شانس ابتلا به سرطان رحم و سینه را بشدت کاهش می‌دهد. بارداری می‌تواند ترشح هورمون استروژن را بشدت کاهش دهد و از طرف دیگر ترشح هورمون پروژسترون را افزایش دهد.

5. درمان هاپرپلازی‌های رحم

همانطور که قبلا گفته شد هاپرپلازی‌های ایجادشده در رحم چه از نوع ساده و چه از نوع پیچیده باشند می‌توانند در آینده به سرطان‌های رحم تبدیل شوند؛ به دلیل همین موضوع نیاز است برای درمان و رفع هر چه زودتر این هایپرپلازی‌ها اقدام شود.

تشخیص - چگونه بیماری سرطان را تشخیص دهیم؟

تشخیص – چگونه بیماری سرطان را تشخیص دهیم؟

با مشاهده‌ی خونریزی غیر طبیعی از واژن به ویژه خونریزی که در میان دوره‌ی عادت ماهانه و یا پس از یائسگی مشاهده می‌شود باید به پزشک مراجعه کرده تا اقدامات دقیق تشخیصی برای شما انجام شود.

1) شرح حال و انجام معاینه‌ی بالینی دقیق

بررسی سن بیمار، سابقه خانوادگی، نوع داروهای مصرفی در گذشته، شغل بیمار، معاینه و بررسی واژن ( اگر تومور در مراحل پیشرفته باشد به واژن دست اندازی دارد) و معاینه‌ی دقیق لگن (بیماری در مراحل پیشرفته می‌تواند به ارگان‌های لگن دست اندازی داشته باشد).

2) انجام تست پاپ اسمیر (POP SMEAR)

این تست می‌تواند درگیری‌های CERVIX (دهانه‌ی رحم) را به ما نشان دهد که برای بررسی میزان گستردگی تومور و استیجینگ (STAGING) بسیار مهم و حائز اهمیت است. 50 درصد زنان به سرطان رحم تست پاپ اسمیر غیر طبیعی دارند.

3) انجام کولپوسکوپی و بایوپسی

کولپوسکوپی وسیله‌ای است که به کمک آن می‌توان به صورت مستقیم اجزای داخل رحم را دید؛ این وسیله دارای قابلیت نمونه برداری ( تهیه بایوپسی) نیز می‌باشد. نمونه‌ی تهیه شده حین بایوپسی از توده‌ یا ضایعه‌ی مشکوک باید به آزمایشگاه پاتولوژیک برود تا مورد مطالعه‌ی دقیق قرار بگیرد که اولا آیا این توده سرطان هست یا نه؟ و دوم اینکه اگر سرطان هست GRADE آن مشخص شود.

4) سونوگرافی

اگر انجام کولپوسکوپی و تهیه‌ی بایوپسی ممکن نباشد بهتر است برای بررسی توده‌ی مشکوک از سونوگرافی استفاده شود ( ارزان تر است و عوارض کم‌تری دارد).

5) ام ار ای(MRI)

برای بررسی ضایعاتی که در عمق قرار دارند مانند لیومیوسارکوماها باید از MRI بهره ببرند زیرا این ضایعات به وسیله‌ی کولپوسکوپی قابل مشاهده نیستند و سونوگرافی نیز کیفیت مطلوبی در چنین مواردی ندارد. همچنین به کمک MRI می‌توان میزان گستردگی (STAGING) تومور و وجود متاستاز‌های احتمالی را با دقت بسیار بالایی بررسی کرد.

6) سی تی اسکن (CT SCAN)

برای بررسی خود تومور نمی‌توان از CT SCAN بهره برد زیرا افتراق خوبی بین بافت‌های نرم حاصل نمی‌کند ولی برای بررسی متاستاز‌ها به ویژه متاستازهای استخوان و مغز می‌توان از آن استفاده کرد.

7) پت اسکن (PET SCAN)

روش نسبتا جدید در پرتونگاری می‌باشد. در این روش از دارو‌های رادیو اکتیو استفاده می‌شود. این داروها طوری طراحی شده اند که به ارگان مورد نظر ما بروند؛ سپس در ارگان مورد نظر شروع به پرتو تابی می‌کنند و ما این پرتو‌ها را جذب کرده و می‌توانیم حضور سلول‌های سرطانی را در بافت مورد نظر بررسی کنیم. لازم به ذکر است از این روش برای بررسی متاستازها به ویژه متاستاز‌های استخوان استفاده می‌شود. این روش قابلیت کشف خود تومور در رحم را ندارد.

8) بررسی و سنجش میزان TUMOR MARKER

بعضی از انواع سرطان موادی را از خود ترشح می‌کنند که می‌توان با سنجش میزان آن‌ها در خون به وجود تومور یا بررسی میزان پاسخ گویی تومور به درمان پرداخت به این مواد نشانگر تومور یا TUMOR MARKER می‌گوییم.

برای سرطان رحم ماده‌ی CA125 می‌تواند نقش TUMOR MARKER را داشته باشد؛ سنجش CA125 می‌تواند گسترش بیمار به خارج رحم را نشان دهد.

میزان گسترش تومور (STAGING)

میزان گسترش تومور (STAGING)

بررسی میزان گسترش تومور یا STAGING نقش مهمی در انتخاب درمان برای بیمار و بررسی میزان پیش آگهی وبقای بیمار دارد. STAGING بر اساس سیستم TNM انجام می‌شود که ما در آن 3 فاکتور اندازه‌ی تومور (T)، تعداد غدد لنفاوی درگیر (N) و وجود یا عدم وجود متاستاز(M) را بررسی می‌کنیم. سرطان رحم هم مانند غالب سرطان‌ها دارای 4 STAGE است.

مرحله‌ی یک (STAGE 1): تومور حدود به خود رح ماست (T1)، درگیری غدد لنفاوی در این مرحله وجود ندارد (N0) و متاستاز و پخش شدن سلول‌های سرطانی دیده نمی‌شود (N0). احتمال بقای 5 ساله‌ی بیمار در این مرحله 90 درصد است.

مرحله‌ی دوم (STAGE 2): در این مرحله تومور تا ناحیه‌ی CERVIX پیشروی کرده است (T2)، در این مرحله نیز درگیری غدد لنفاوی دیده نمی‌شود (N0) و لازم به ذکر است در این مرحله نیز متاستاز دیده نمی‌شود (M0). احتمال بقای 5 ساله‌ی بیمار در این مرحله 60 درصد است.

مرحله‌ی سوم (STAGE 3): خود این مرحله به 3 زیر مرحله تقسیم می‌شود. به طور کلی احتمال بقای 5 ساله‌ی بیمار در این مرحله 40 درصد است.

اول: STAGE 3A تومور سرطانی در این مرحله به بافت سروز (سروز بافت خارجی رحم است) تهاجم داشته است (T3a)، تهاجم به غدد لنفاوی دیده نمی‌شود (N0) و متاستاز نیز وجود ندارد.

دوم: STAGE 3B تومور سرطانی در این مرحله به بافت واژن دست اندازی دارد (T3b)، در این مرحله نیز تهاجم به غدد لنفاوی دیده نمی‌شود (N0) و باید بدانید کهع در این مرحله هم متاستاز دیده نمی‌شود.

سوم: STAGE 3C1 تومور سرطانی می‌تواند درحم باشد یا به مثانه و رکتوم (قسمت انتهایی روده‌ی بزرگ) دست اندازی کرده باشد(T1_T3)، درگیری غدد لنفاوی ناحیه‌ی پلویک مشاهده می‌شود (N1) و متاستاز دیده نمی‌شود (M0).

چهارم STAGE 3C2 تومور سرطانی در این مرحله نیز میتواند در رحم باشد یا به مثانه و رکتوم دست اندازی کرده باشد (T1_T3)، درگیری غدد لنفاوی PARAAORTIC دیده می‌شود (N2) و متاستاز وجود ندارد.

مرحله‌ی چهارم (STAGE4): زمانی که تومور سرطانی متاستاز داده باشد و در سایر ارگان‌ها پخش شده باشد بیمار با هر اندازه‌ی تومور،و با هر مقدار از درگیری غدد لنفاوی در STAGE4 قرار میگیرد که بدترین مرحله و بیشترین میزان گستردگی است. احتمال بقالی 5 ساله‌ی بیمار در این مرحله 5 درصد است.

درمان سرطان رحم - این بیماری را شکست دهید

درمان سرطان رحم – این بیماری را شکست دهید

برای درمان سرطان رحم گزینه‌های جراحی، شیمی درمانی، رادیو تراپی و هورمون درمانی را پیش رو داریم که هر کدام با توجه به STAGE و نوع سرطانی که رحم را در گیر کرده است انتخاب می‌شوند.

جراحی (SURGERY)

– برای جراحی رحم در ابتدا TOTAL HYSTERECTOMY (برداشت کامل رحم که باید گفت ان جراحی نوعی جراحی رادیکال محسوب می‌شود) همراه با جراحی سالپینگ دو طرفه (جراحی است که در آن تخمدان‌ها برداشته می‌شوند) پیشنهاد می‌شود. پساز انجام این جراحی فرد دیگر قادر به بارداری نخواهد بود و همچنین ممکن است اختلالاتی در سیستم هورمونی بیمار به وجود آورد.

– اگر بیمار EARLY STAGE باشد (STAGE1 یا STAGE2) و GRADE1 هم باشد(یعنی سلول‌های سرطانی شبیه به سلول‌های طبیعی بافت باشند) می‌توان از جراحی HYSTERECTOMY ALONE برای بیمار استفاده کرد.

– برای مرااحل پیشرفته تر از STAGE2 به وسیله‌ی جراحی نمی‌توانیم کل تومور را خارج کنیم و به درمان‌های ادجووانت ( ADJUVANT به درمان‌هایی که پس از جراحی به منظور کنترل تومور از آن‌ها بهره می‌بریم) نیاز داریم.

رادیوتراپی (RADIO THERAPY)

امروزه رادیوتراپی یا همان پرتو در درمان و کنترل بیشتر سرطان‌ها کاربرد گسترده‌ای پیدا کرده است. روز به روز روش‌ها و درمان‌های جدید در این رشته ابداع می‌شود و از این روش می‌توان برای درمان سرطان‌های رحم نیز بهره برد. به طور کلی اشعه بر روی سلول‌ها با میزان اکسیژن بیشتر بیشتر تاثیر گذار است پس در هنگام شروع رادیو تراپی به بیمار توصیه می‌کنیم از مصرف سیگار حداقل در طول دوره‌ی درمان خود داری کند.

الف) پرتو تابی خارجی (EXTERNAL BEAM RADIO THERAPY)

در سرطان رحم زمانی که بیمار در STAGE 2 قرار داشته باشد حتما باید برای بیمار رادیوتراپی ناحیه‌ی لگن انجام شود زیرا ممکن است تعدادی از سلول‌های سرطانی در ابعاد میکروسکوپی در لنف نود‌های این ناحیه یا خود بافت این ناحیه وجود داشته باشند؛ ما برای کنترل عود تومور لگن را رادیو تراپی می‌کنیم.

برای انجام رادیو تراپی دستگاه‌های مختلفی وجود دارند که می‌توانند از گزینه‌های انتخابی ما باشند. شتاب دهنده‌های خطی دستگاهی (این دستگاه از اشعه‌ی X بهره می‌برد) است که امروزه به طور گسترده‌ای برای درمان سرطان‌های مختلف از آن استفاده می‌شود؛ مدل‌های جدید این دستگاه‌ها توانایی انجامIMRT را نیز دارند که باید بدانید این روش در درمان سرطان رحم می‌تواند بسیار کمک کننده‌تر از انواع دیگر باشد (به دلیل قابلیت بیشتر برای محدود کردن پرتو بر روی تومور).

برای انجام رادیوتراپی خارجی رحم می‌توان از دستگاه‌ کبالت 60 نیز بهره برد (این دستگاه از اشعه‌ی گاما بهره می‌برد) ولی باید بدانید کار با این مدل دستگاه‌ها سخت‎‎‌تر، خطرات آن‌ها بیشتر و موفقیت درمانی آن‌ها کم‌تر است.

ب) براکی تراپی (BRACKY THERAPY)

این مدل از درمان رادیو تراپی برای سرطان‌های محدودی کاربرد دارد و همچنین اندازه‌‌ی تومور در این روش نباید از 5cm نیز بیشتر باشد. برای درمان سرطان رحم به کمک براکی‌تراپی دو روش را پیش رو داریم.

این نکته را فراموش نکنید که اگر بیمار تحت عمل جراحی برداشت کامل رحم (TOTAL HYSTERECTOMY) قرار گرفته باشد دیگر انجام براکی‌تراپی برای بیمار ممکن نیست.

براکی‌تراپی بر اساس 3 فاکتور اصلی طبقه بندی می‌شود:

1) مدت زمان درمان

مدت زمان انجام درمان به نوع چشمه، نوع تومور، محل تومور و اندازه‌ی تومور وابسته است. مدت زمان براکی‌تراپی دو حالت دارد یا دائمی است و یا موقت.

کاشت موقت (TEMPORARY)

در این روش دوز در یک مدت زمان کوتاه به چشمه می‌رسد و سپس چشمه از بدن بیمار خارج می‌شود. لازم به ذکر است در این روش میزان انرژی چشمه باید زیاد باشد.

کاشت دائمی (PREMANENT)

در این روش چشمه در درون بافت رها می‌شود. پس از گذشت چند نیمه عمر از فعالیت چشمه انرژی آن به اندازه‌ای کم می‌شود که می‌توان گفت خطری برای اطرافیان ندارد.

2) دوز درمان

براکی‌تراپی بر اساس دوز به چهار گروه تقسیم می‌شود که این گروه‌ها شامل دسته‌های زیر هستند.

براکی‌تراپی با دوز کم(LDR): در این روش میزان دوز دریافتی بیمار 0.4 تا 2 گری در ساعت برای بیمار است (در این روش زمان انجام درمان طولانی است) و معمولا از این روش برای درمان سرطان پروستات، سارکوماها و سرطان‌های حفره‌ی دهان استفاده می‌شود.

براکی‌تراپی با دوز متوسط (MDR): در این روش میزان دوز دریافتی بیمار بین 2 تا 12 گری بر ساعت می‌باشد.

براکی‌تراپی با دوز زیاد (HDR): در این روش درمان میزان دوز دریا فتی بیمار بیش از 12 گری در هر ساعت است و زمان انجام درمان کوتاه می‌باشد.

براکی‌تراپی پالسی (PDR): در این روش چشمه‌ی مورد استفاده پالس‌هایی از اشعه را در مدت زمان‌های مشخصی به سمت تومور ارسال می‌کند. لازم به ذکر است این روش عملکردی مانند LDR دارد.

3) محل جایگذاری چشمه

براکی‌تراپی بر اساس محل بارگذاری چشمه خود ب دوسته‌ی داخل بافتی(INTERA STITIAL) و CONTACT تقسیم می‌شود.

روش CONTACT خود شامل انواع دیگری مانند: داخل حفره‌ای (سرطان سرویکس، رحم و سینه)، داخل لومنی (سرطان مری و نای)، داخل رگی ( برای درمان سرطان‌ها استفاده نمی‌شود و بیشتر برای باز کردن عروق گرفته شده کاربرد دارد) و سطحی یا MOULD ( در این روش نیاز است برای بیمار قالب‌های گچی تهیه کنیم).

ج) روش داخل بافتی (INTERA STITIAL) برای سرطان رحم

برای تومور‌های زیر 5 سانتی‌متر که عمق بافت نیز نفوذ چندانی ندارند می‌توان از این رول استفاده کرد. در این روش نیاز به انجام جراحی و بیهوشی بیمار وجود دارد.حین عمل جراحی سوزن‌های توخالی (NEEDLE) در داخل بافت تومور جایگذاری می‌شوند و پس جایگذاری و تثبیت آن‌ها چشمه‌ها (SOURCE) رادیواکتیو از طریق این سوزن‌ها وارد تومور شده و پرتوتابی انجام می‌شود.

د) روش داخل حفره‌ای برای درمان سرطان رحم

برای انجام روش براکی‌تراپی داخل حفره‌ای نیاز به اپلیکاتور‌هایی داریم که برای هر فرد با توجه به آناتومی رحم بیمار طراحی و ساخته شده‌اند. روش داخل حفره‌ای رایج‌تر از روش داخل بافتی است زیرا به جراحی و بیهوشی نیازی ندارد ولی تنها برای تومور‌های کوچک که سطحی هستند استفاده می‌شود.

اپلیکاتورهای این روش شامل: اپلیکاتور TANDEM_OVOID، اپلیکاتور TANDEM_RING، اپلیکاتور ROTTEN و اپلیکاتور TANDEM_CYLINDER می‌شود به جز اپلیکاتور ROTTEN بقیه‌ی اپلیکاتورها برای سرطان رحم اختصاصی نیستند و بیشتر برای سرطان دهانه‌ی رحم استفاده می‌شوند.

شیمی درمانی (CHEMO THERAPY)

شیمی درمانی روشی درمانی سیستمیک است که ما در آن با استفاده از یکسری دارو که برای سلول‌های بدن سم محسوب می‌شوند (به این دسته از داروها cytotoxic می‌گوییم) برای کشتن و از بین بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. هدف ما در شیمی درمانی از بین بردن سلول‌های سرطانی و رساندن حداقل آسیب ممکن به سلول‌های بافت طبیعی است. دارو‌های شیمی درمانی به نحوی طراحی می‌شوند که تاثیر آن‌ها بر روی سلول‌ها با رشد سریعتر بیشتر باشد.

پزشک برای تاثیر گذاری بیشتر داروهای شیمی درمانی چند دارو از دسته‌های مختلف، عملکردهای مختلف، مقاومت‌های مختلف و دوزهای مختلف را با هم ترکیب کرده و به عنوان یک رژیم درمانی به بیمار ارائه می‌کند.

دارو‌های اصلی برای شیمی درمانی سرطان رحم شامل:

  • تاکسول (TAXOLE): این دارو از دسته دارو‌های ایجاد کننده‌ی اختلال در عملکرد میکروتوبل‌ها (رشته‌های پروتئینی داخل سلول که به عمل جدا شدن کوروموزوم‌ها از هم کمک می‌کند) می‌باشد؛ TAXOLE دارویی است که به طور دائمی به میکروتوبول‌ها متصل شده و مانع همانندسازی DNA می‌شود. این دارو می‌تواند موجب ایجاد اختلالاتی در اعصاب محیطی بشود.
  • کربوپلاتین (CARBO PLATIN): این دارو از دسته‌ی داروهای تخریب کننده‌ی DNA می‌باشد و عملکرد آن به این صورت است که موجب اتصال دو رشته‌ی DNA به هم می‌شود و فرایندهای همانند سازی و رونویسی را دچار مشکل می‌کند.
  • دوکسروبیسین (DOXORUBICIN): این دارو از دسته داروهای مختل کننده‌ی آنزیم TOPOSOMERASE 2 می‌باشد. آنزیم TOPOSOMERASE 2 مسئول جدا کردن دو رشته‌ی DNA برای انجام فرایند همانند سازی و رونویسی می‌باشد و این دارو با مختل کردن فعالیت ‌های این آنزیم موجب مرگ سلول سرطانی می‌شود.
  • کیس پلاتین (CIS PLATIN): این دارو نیز از دسته‌ی ترکیبات پلاتین می‌باشد و قابلیت استفاده‌ی همزمان به رادیوتراپی را دارد. این دارو مسمومیت کلیوی، مسمومیت عصبی و مسمومیت گوش (OTOTOXY) را به دنبال دارد.
  • تاکسوته (TAXOTE): این دارو نیز از دسته داروهای مختل کردن میکروتوبول‌ها به صورت دائمی می‌باشد. این دارو موجب احتباس آب و نمک در بدن می‌شود که پس از مدتی این عارضه ورم اندام‌ها را منجر می‌شود.

 نکته‌ی بسیار مهم در مورد داروهای شیمی درمانی این است که این داروها بر سلول‌های طبیعی بدن نیز تاثیرات گذار هستند و همین تاثیر گذاری آن‌ها بر سلول‌های طبیعی بدن موجب ایجاد عوارضی خواهد شد.

عوارض شیمی درمانی

شیمی درمانی بسته به نوع داروی مورد استفاده می‌تواند عارضه‌هایی مانند کبودی، خونریزی ادرار، خون در مدفوع، لخته شدن خون، خونریزی لثه، التهاب پوست، یبوست، آسی کبدی و حتی سرطان را به وجود آورد.

ما در اینجا به دسته‌ای از عارضه‌های اصلی می‌پردازیم.

1. کم خونی (ANEMIA)

سلول‌های خون ساز در بدن ما در مغز استخوان جای گرفته‌اند و رشد و تقسیم بسیار سریعی دارند و از طرفی داروهای شیمی درمانی بر سلول‌ها با رشد سریع بیشتر تاثیر گذار هستند. سلول‌های مولد اریتروسیت‌ها ( گولبول‌های قرمز) تحت تاثیر مصرف داروهای شیمی درمانی از بین خواهند رفت و همین امر موجب کاهش تعداد گولبول‌های قرمز در بدن فرد و ایجاد عارضه‌ی کم خونی یا آنمی می‌شود.

برای مقابله با این عارضه می‌توان از پیوند مغز استخوان، ارائه‌ی فاکتور خون ساز هماتوپوئیتیک و تزریق خون استفاده کرد.

2. کاهش تعداد گولبو‌های سفید (لوکوپنیا)

با کاهش تعداد سلول‌های مغز استخوان سلول‌های مولد گولبول‌های سفید در مغز استخ.ان نیز رو به کاهش می‌گذارند. اگر تعداد گلولبول‌های سفید به زیر 3000 واحد برسد می‌گوییم فرد دچار لوکوپنیا شده است.

برای مقابله با این عارضه علاوه بر پیوند مغز استخوان می‌توان از فاکتور GCSF برای افزایش تعداد گولبول‌های سفید استفاده کرد.

3. کاهش تعداد پلاکت‌ها (ترومبوسیتوپنی)

باز هم کاهش تعداد سلول‌های مغز استخوان تحت تاثیر داروهای شیمی درمانی باعث ایجاد این عارضه هستند. اگر تعداد پلاکت‌ها که حد طبیعی آن‌ها بین 150000 تا 350000 می‌باشد به زیر 20000 عدد برسد نیاز به تزریق پلاکت وجود دارد.

4. ریزش مو (ALOPECIA)

فولیکول‌های مو جز سلول‌ها با رشد سریع در بدن ما هستند و معمولا تحت تاثیر دارو‌های شیمی درمانی قرار می‌گیرند. موها پس از 7 الی 14 روز از اولین جلسه‌ی شیمی درمانی شروع به نازک شدن و ریختن می‌کنند.

پس از پایان دوره‌ی درمانی موها دوباره رشد خواهند کرد ولی ممکن است در رنگ و حالت دچار تغیر شده باشند.

هورمون درمانی (HORMON THERAPY)

سلول‌های طبیعی رحم دارای گیرنده‌هایی هستند که به دو هورمون استروژن و پروژسترون حساس هستند. تماس سلول‌های سرطانی رحم با استروژن موجب رشد بیشتر و تهاجم بیشتر سلول‌های سرطانی خواهد شد. البته به طور کلی نقش استروژن بر روی رشد و تهاجم سلول‌های سرطانی و نقش هورمون درمانی برای مقابله با سلول‌های سرطانی زمانی موثر خواهد بود که گیرنده‌ی هورمونی در سطح سلول‌های سرطانی موجود باشد. برای درمان سرطان رحم می‌توان از دسته دارو‌های زیر استفاده کرد.

1. دسته دارو‌های SERDM

این دسته از دارو‌ها با تاثیر و بلاک کردن گیرنده‌های استروژن در سطح سلول‌ها به مقابله در برابر سلول‌های سرطانی می‌پردازند. از این دسته داروها می‌توان به FLUVESTRANT اشاره کرد که موجب ایجاد تغیر در گیرنده‌های استروژن سطح سلول‌های سرطانی می‌شود.

مصرف این دارو‌ها می‌تواند عوارضی را با خود به همراه داشته باشد:

  • ایجاد سرطان کبد و یا مسمومیت کبدی
  • ایجاد لخته که می‌تواند به سکته‌ی قلبی و یا مغزی منتهی شود
  • گر گرفتگی به میزان بالا در این دسته از داروها دیده می‌شود
  • خشکی و خشکی و خونریزی واژن

نکته‌ی بسیار مهم درباره‌ی هورمون درمانی سرطان رحم وجود دارد این است که بهتر است در این سرطان رحم از دسته داروهای SERM استفاده نشود؛ علت این موضوع این است که این دسته ازداروها همه جا موجب کاهش گیرنده‌ها نمی‌شوند و در رحم گیرنده‌ها را افزایش می‌دهند. یکی از دارو‌های رده‌ی SERM تاموکسیفن است.

هورمون استروژن در بدن بانوان از دو محل تولید می‌شود: اول تخمدان‌ها( 90 درصد هورمون استروژن را تولید می‌کند) و دوم غده‌ی فوق کلیوی( آدرنال که 10 درصد هورمون استروژن را تولید می‌کند ).

برای مهار کردن تولید هورمون استروژن روش‌های داروهای متنوعی موجود دارد.

2. مهار کننده‌های آنزیم آروماتاز

آروماتاز آنزیمی است درون قشر غده‌ی فوق کیوی که کلسترول موجود در بدن را تبدیل به استروژن می‌کند ( در واقع آروماتاز همان آنزیمی است که می‌تواند با تولید استروژن در دوران یائسگی موجب ایجاد سرطان سینه شود).

این دسته از دارو‌ها تنها فعالیت آنزیم آروماتاز را مهار کرده و با گیرنده‌های هورمون استروژن در سطح سلول‌های سرطانی کاری ندارند. در ضمن باید بدانید که این داروها تنها بر روی غده‌ی فوق کلیوی اثر داشته و تاثیری بر استروژن تولید شده از تخمدان‌ها ندارند (پس باید پس از دوران یائسگی مصرف شوند).

داروهای مهار کننده‌ی آنزیم آروماتاز به دو دسته تقسیم می‌شوند:

دسته‌ی اول را داروهای Stroidal می‌گوییم. این دسته فعالیت‌های آنزیم آروماتاز را به صورت غیر قابل برگشتی مهار می‌کنند و از این دسته می‌توان داروی Exemestane را نام برد.

دسته‌ی دوم را داروهای NON Stroidal می‌گوییم. این دسته فعالیت آنزیم آروماتاز را به صورت موقت مهار می‌کنند و از این دسته می‌توان داروهای Letrozole و Anastrozole را نام برد.

به طور کلی داروهای مهارکننده‌ی آروماتاز به دلیل کاهش میزان استروژن در بدن دارای عوارضی نیز هستند که این عوارض شامل:

  • پوکی استخوان (هورمون استروژن در سطح سلول‌های استخوان‌ها گیرنده دارد و موجب تراکم بیشتر استخوان‌ها می‌شوند).
  • ایجاد لخته (این عارضه می‌تواند موجب سکته‌ی قلبی و مغزی شود).
  • خشکی و خارش واژن
  • افزایش میزان چربی خون (این عارضه به دلیل عدم مصرف کلستول در غده‌ی فوق کلیوی توسط آنزیم آروماتاز کلسترول در جریان خون رها می‌شود).
  • گر گرفتگی (البته به میزان کم)

3. داروهای LHRH AGONIST

دستور تولید استروژن توسط تخمدان‌ها و غده‌ی فوق کلیوی (آدرنال) تونسط غده‌ی هپوفیز صادر می‌شود.

این دسته از دارو‌ها با مهار دو هورمون LH و FSH که مسئول تحریک تخمدان‌ها برای ساخت و ترشح هورمون استروژن هستند موجب عدم تولید استروژن از تخمدان‌ها می‌شوند ودر اصطلاح برای فرد یک یائسگی زودرس ایجاد می‌کنند.

که مهم ترین داروهای این دسته Gosereline و Leuprolin است.

به این علت که این دسته از داروها هم محرک و هم سررکوبگر هورمون‌های هیپوفیز هستند و در ابتدای مصرف موجب افزایش ترشح LH و FSH می‌شوند که این امر موجب رشد سریع‌تر سلول‌های سرطانی می‌شود باید یک هفته پیش از شروع مصرف به بیمار داروهای مهار کننده‌ی گیرنده‌ی استروژن ارائه شود.

عوارض این دسته از داروها شامل:

تهوع، سردرد، یبوست، گر گرفتگی، ضعف، افزایش فشار خون، تپش قلب، آکنه، نفخ، بی خوابی، کاهش میل جنسی، تحریک پذیری و خشکی واژن.

4. دارو‌های LHRH ANTAGONIST

این دسته از دارو‌ها نیز مانند گروه قبل موجب کاهش میزان دو هورمون LH و FSH می‌شوند و تنها تفاوت آن‌ها این است که از همان ابتدا موجب کاهش سطح این دو هورمون خواهند شد.

به دلیل اینکه این دسته از دارو‌ها ازهمان ابتدای مصرف موجب کاهش سطح هورمون‌های هپوفیز می‌شوند پس نیازی به مصرف دارو‌های مهار کننده‌ی استروژن همراه با آن‌ها وجود ندارد. مهم‌ترین داروی این دسته ABARELIX می‌باشد.

عوارض این دسته از داروها همانند دارو‌های LHRH AGONIST می‌باشد.

سخن پایانی

خوب به انتهای مقاله رسیدیم و همانطور که وعده داده بودیم، تمامی اطلاعات مورد نیاز در مورد سرطان رحم را به شما عزیزان ارائه دادیم. امیدواریم که با رعایت این نکات بتوانید از مبتلا شدن به سرطان رحم جلوگیری کنید و یا در شرایط بحرانی، آن را درمان کنید.

بیشتر بخوانید

بهترین راه های کاهش استرس [ از شر استرس خلاص شوید ]
تمام چیزهایی که از خواب باید بدانید [ عمیق خوابیدن را بیاموزید ]
بهترین راه های جلوگیری از افسردگی [ پیشگیری تا درمان ]
بهترین راه‌های تقویت حافظه [ تقویت حافظه و تمرکز ]
بهترین راه‌های تقویت سیستم ایمنی بدن چیست؟ [ نکات کلیدی ]

به این مقاله امتیاز دهید post

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا