بهترین فیلم های داریوش مهرجویی ؛ چهره اصلی موج نوی سینمای ایران (9 فیلم برتر)

داریوش مهرجویی نویسندهٔ ایرانی و یکی از فیلم‌سازان برجستهٔ ایران و از چهره‌های اصلی موج نوی سینمای ایران بودند. علاوه بر فعالیت در سینما، مهرجویی به نوشتن رمان و ترجمه نیز مشغول بود. در سال ۱۳۹۳، او از سوی سفیر فرانسه جایزهٔ شوالیه ادب و هنر فرانسه را دریافت کرد.

مهرجویی در چندین رأی‌گیری به عنوان یکی از برترین فیلمسازان تاریخ سینمای ایران انتخاب شده است، از جمله در اولین رأی‌گیری مجلهٔ فیلم در سال ۱۳۶۷، رأی‌گیری مجلهٔ دنیای تصویر در سال ۱۳۷۸ و نظرسنجی مجلهٔ نقد سینما در سال ۱۳۸۱. همچنین، در رأی‌گیری مجلهٔ فیلم در سال ۱۳۹۸ به عنوان بهترین کارگردان تاریخ سینمای ایران انتخاب شد.

متاسفانه داریوش مهرجویی به همراه همسر خود وحیده محمدی‌فر در 22 مهر 1402 در ویلای شخصی خود در کرج به قتل رسیدند. در ادامه این مقاله به بررسی و معرفی بهترین فیلم های داریوش مهرجویی پرداخته‌ایم. همراه با ویدو باشید.

بیوگرافی داریوش مهرجویی

داریوش مهرجویی، از بهترین کارگردانان سینما، در تاریخ ۱۷ آذر ۱۳۱۸ در تهران به دنیا آمد. در دوران نوجوانی، علاقه‌مند به موسیقی شد و برای مدت کوتاهی در کلاس آموزش موسیقی آقای زندی شرکت کرد. سپس نزد پدرش که موسیقی ایرانی را به خوبی می‌شناخت، سنتور را فرا گرفت و سپس با موسیقی کلاسیک غربی آشنا شد و به نواختن پیانو و نوشتن قطعاتی برای آن مشغول شد.

در سن هفده سالگی، علاقه‌مند به سینما شد و برای درک بهتر فیلم‌های روز، زبان انگلیسی را فرا گرفت. او در سن بیست سالگی، برای ادامه تحصیل به کالیفرنیا رفت. در ابتدا به مطالعه سینما پرداخت، اما به سرعت این رشته را رها کرد و به فلسفه مشغول شد. در سال ۱۳۴۴، مهرجویی مدرک لیسانس فلسفه را از دانشگاه یوسی‌ال‌ای دریافت کرد.

در سال ۱۳۴۶، داریوش مهرجویی فیلم اول خود را با نام “الماس ۳۳” ساخت که یک فیلم بسیار پرهزینه بود و به یک شکست تجاری تبدیل شد؛ اما فیلم بعدی او، فیلم “گاو”، هم از نظر تجاری و هم از نظر هنری، موفقیت بزرگی بود و فصل جدیدی را در سینمای ایران رقم زد. از آن زمان به بعد، به استثنای چند سال پس از انقلاب ۱۳۵۷ و رویدادهای پس از آن که باعث مهاجرت او به فرانسه شد، مهرجویی همواره یکی از فیلمسازان برجسته و پرکار ایرانی بوده است.

ازدواج داریوش مهرجویی

حواشی مربوط به قتل داریوش مهرجویی و همسرش

مهرجویی و همسرش وحیده محمدی‌فر در تاریخ ۲۲ مهر ۱۴۰۲ در ویلا خود در مشکین‌دشت کرج به قتل رسیدند و دختر داریوش مهرجویی این حادثه را به نیروهای پلیس گزارش کرده است.

این خبر در تاریخ ۲۳ مهر توسط محمدمهدی عسگرپور، رئیس هیئت‌مدیره خانه سینما و همچنین توسط یکی از سینماگران حاضر در محل وقوع حادثه تأیید شد.

برترین فیلم های داریوش مهرجویی تا سال 2023 ؛ سبک مهرجویی در فیلمسازی

• سال اکران: 1348
• کاگردان: داریوش مهرجویی
• بازیگران: عزت‌الله انتظامی، علی نصیریان، جعفر والی، جمشید مشایخی

فیلم “گاو” که توسط داریوش مهرجویی کارگردانی شده و نویسندگی آن را داریوش مهرجویی و غلامحسین ساعدی بر عهده داشته‌اند در سال ۱۳۴۸ منتشر شد. این فیلم براساس قصهٔ “گاو” از کتاب “عزاداران بَیَل”، نوشتهٔ غلامحسین ساعدی، ساخته شد.

“گاو” یکی از اولین فیلم‌های درام ایرانی بود که در غرب و اروپا توجه و تحسین فراوانی به خود جلب کرد و در موج نوی سینمای ایران به شمار می‌رفت. این فیلم یکی از ماندگارترین فیلمهای داریوش مهرجویی است که در رأی‌گیری منتقدان سینمای ایران در سال‌های ۱۳۵۱، ۱۳۶۷ و ۱۳۷۸، “گاو” به عنوان بهترین فیلم تاریخ سینمای ایران انتخاب شد.

در زندگی مش حسن، تنها امید وجود داشتن یک گاو بود که در طویله‌اش داشت و باعث امرار معاش خانواده‌اش و رفاه افراد روستا می‌شد. این گاو برای مش حسن دلبستگی خاصی داشت؛ اما روزی که مش حسن به شهر رفت، گاو به دلیل یک عارضه ناشناخته می‌میرد.

افراد روستا با رضایت همسر مش حسن، نعش گاو را در حیاط خانه‌اشان دفن می‌کنند و پس از بازگشت مش حسن به او می‌گویند که گاو گریخته است؛ اما مش حسن معتقد است که گاوش هنوز زنده است. از آن پس، او خود را به عنوان یک گاو تصور می‌کند و رفتارهایی مشابه گاوها انجام می‌دهد.

فیلم کمدی ایرانی اجاره نشین ها

• سال اکران: 1365
• کاگردان: داریوش مهرجویی
• بازیگران: عزت‌الله انتظامی، اکبر عبدی، حسین سرشار، حمیده خیرآبادی، رضا رویگری

فیلم کمدی ایرانی “اجاره‌نشین‌ها” که به کارگردانی و نویسندگی داریوش مهرجویی ساخته شد، به‌عنوان پرفروش‌ترین فیلم سال شناخته شد. همچنین بر اساس نظرسنجی ماهنامه فیلم در بین فیلم‌های برتر تاریخ سینمای ایران جایگاه ممتازی را به خود اختصاص داده است.

در حاشیه شهر تهران، یک آپارتمان وجود دارد که مالک آن بدون وارث درگذشته است. مباشر مالک درگذشته، قصد دارد با همکاری یک مشاور املاک محلی، ملک را به تصرف خود درآورد.

آپارتمانی که در وضعیت فرسوده قرار دارد، نیازمند تعمیرات اساسی است؛ اما عباس آقا (مباشر مالک درگذشته با بازی عزت‌الله انتظامی) هیچ وظیفه‌ای درباره تعمیرات بر عهده نمی‌گیرد و به سایر ساکنان اجازه انجام آن را نمی‌دهد.

در یک شب بارانی، منبع آب اصلی ساختمان سقوط می‌کند و به همین ترتیب تمام ساختمان ویران می‌شود. روز بعد، مقامات شهرداری به ساکنان اجاره‌نشین اعلام می‌کنند که این ملک به صورت اقساطی به آن‌ها واگذار خواهد شد.

فیلم قدیمی هامون

• سال اکران: 1368
• کاگردان: داریوش مهرجویی
• بازیگران: خسرو شکیبایی، عزت‌الله انتظامی، حسین سرشار، فتحعلی اویسی

• سال اکران: 1376
• کاگردان: داریوش مهرجویی
• بازیگران: همایون ارشادی، گلشیفته فراهانی، نعمت‌الله گرجی، عباس شادروان

• سال اکران: 1382
• کاگردان: داریوش مهرجویی
• بازیگران: گلاب آدینه، پارسا پیروزفر، امین حیایی، حسن پورشیرازی

• سال اکران:1385
• کاگردان: داریوش مهرجویی
• بازیگران: بهرام رادان، گلشیفته فراهانی، مسعود رایگان، رؤیا تیموریان

سنتوری یک فیلم ایرانی اجتماعی است که تضاد سنت و مدرنیته در جامعه امروز ایران را و سقوط یک هنرمند و خودویرانی او را بررسی می‌کند. خواننده اصلی این فیلم محسن چاوشی است و آلبوم “سنتوری” برگرفته از این فیلم است.

این فیلم بر اساس عقاید یک دلقک به نام هاینریش بل نوشته شده است. همچنین، خاطرات خانوادگی رامین اسکندری که نویسنده غیرحرفه‌ایی از شیراز است، به نام “بهار سیاه” مبنای اصلی فیلمنامه شده است.  در زمستان ۱۳۹۳، کار بر روی فیلم سنتوری ۲ به کارگردانی داریوش مهرجویی آغاز شد، اما این پروژه به پایان نرسید.

فیلم دایره مینا

• سال اکران: 1353
• کاگردان: داریوش مهرجویی
• بازیگران: سعید کنگرانی، عزت‌الله انتظامی، علی نصیریان

فیلم “دایرهٔ مینا” پنجمین فیلم ساخته شده توسط داریوش مهرجویی و دومین فیلم رنگی او است. فیلم به مدت سه سال متوقف شده بود. این فیلم به دلیل توقیف چند ساله و موضوع متفاوت و جسورانه به عنوان یکی از جنجالی ترین ساخته‌های مهرجویی تا آن زمان تبدیل شد.

داستان فیلم، دربارهٔ یک جوان به نام علی (با بازی سعید کنگرانی) است که با خانواده‌اش در محله‌های حاشیه‌نشین تهران زندگی می‌کند. پدر علی (با بازی اسماعیل محمدی) بیمار است و به بیمارستانی بزرگ منتقل می‌شود تا معالجه شود. متأسفانه، علی نمی‌تواند پدرش را به بیمارستان ببرد و برای چند روز در کنار نرده‌های بیمارستان منتظر می‌ماند. در این مدت، او با سامری (با بازی عزت‌الله انتظامی) آشنا می‌شود. پدر علی از سامری کمک مالی می‌خواهد و سامری به آن‌ها می‌گوید که اگر می‌خواهند به راحتی پول زیادی به دست آورند، صبح روز بعد در ساعت شش صبح در چهارراهی منتظر او باشند.

فیلم نارنجی پوش

• سال اکران: 1388
• کاگردان: داریوش مهرجویی
• بازیگران: حامد بهداد، لیلا حاتمی، میترا حجار، طناز طباطبایی

فیلم سینمایی “نارنجی پوش” توسط داریوش مهرجویی تهیه کنندگی و کارگردانی شده است و حضور حامد بهداد در نقش اصلی فیلم بسیار مهم است.نارنجی پوش اولین همکاری بهداد با داریوش مهرجویی بود. این فیلم در سی امین جشنواره بین‌المللی فیلم فجر نیز حضور داشت.

افتخارات داریوش مهرجویی

تولید فیلم “گاو” در سال‌های پایانی دههٔ ۴۰، باعث معرفی سینمای ایران به عنوان یک سینمای متفکر و قابل توجه به منتقدان جهانی شد، در حالی که قبل از آن، حضور ایران در جشنواره‌های جهانی به صورت محدود بود.

همچنین در لیست زیر می‌توانید جوایزی که مهرجویی به عنوان کارگردان یا فیلم‌نامه‌نویس یا تهیه‌کننده برنده شده است را به تفکیک هر فیلم مطالعه کنید:

گاو

• ۱۹۷۰ – برنده جایزهٔ بهترین فیلم‌نامه از دومین جشنواره سینمایی سپاس
• ۱۹۷۰ – برنده جایزه دوم بهترین فیلم در جشنواره جهانی فیلم تهران
• ۱۹۷۱ – برنده جایزه فیپرشی سی و دومین دورهٔ جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز، ایتالیا
• ۱۹۷۱ – نامزد هوگو طلایی جشنواره بین‌المللی فیلم شیکاگو، آمریکا
• ۱۹۷۲ – برنده جایزه بخش نگاه نو جشنواره فیلم برلین، آلمان
• ۱۹۷۴ – جایزه بهترین فیلم جشنواره بین‌المللی فیلم لاروشل، فرانسه
• بهترین فیلم تاریخ سینمای ایران، در رای‌گیری منتقدان سینمایی ایران سال‌های ۱۳۵۱، ۱۳۶۷، ۱۳۷۸

آقای هالو

• ۱۹۷۱ – برنده جایزه بهترین کارگردانی، بهترین فیلم‌نامه و جایزهٔ اول به عنوان بهترین فیلم، جشنواره فیلم سپاس
  ۱۹۷۱ – نامزد جایزه تندیس طلایی جشنوارهٔ بین‌المللی فیلم مسکو، روسیه

پستچی

• ۱۹۷۲ – برنده جایزه بخش نگاه نو جشنواره فیلم برلین، آلمان
• ۱۹۷۲ – فیلم هفتم ار ده فیلم برگزیدهٔ جهان توسط منتقدان انگلیسی سالنامهٔ فیلم بولتن
• ۱۹۷۳ – نامزد هوگو طلایی جشنواره بین‌المللی فیلم شیکاگو، آمریکا
• ۱۹۷۵ – برنده جایزه ویژه هیت داوران بخش بین‌الملل جشنواره بین‌المللی فیلم روتردام، هلند

دایره مینا

• ۱۹۷۷ – برنده جایزهٔ بزرگ آنتن دو از جشنواره فیلم پاریس، فرانسه
• ۱۹۷۸ – برنده جایزه ویژهٔ بین‌المللی کاتولیک‌ها، جشنواره فیلم برلین، آلمان
• ۱۹۷۸ – برنده جایزهٔ فیپرشی سینمای نو از جشنواره فیلم برلین، آلمان
• ۱۹۷۸ – نامزد هوگو طلایی جشنواره بین‌المللی فیلم شیکاگو، آمریکا
• ۱۹۸۰ – برنده جایزه بهترین فیلم، جشنواره فیلم پراد، فرانسه

مدرسه‌ای که می‌رفتیم

• ۱۹۸۴ – برنده جایزه ویژه هیئت داوران و نمایش در بخش خارج از مسابقه در جشنواره سه قاره، فرانسه

هامون

• ۱۹۹۰ – برنده سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی و بهترین فیلم‌نامه جشنواره فیلم فجر
• ۱۹۹۱ – برنده جایزهٔ برنز بهترین فیلم در بیست و چهارمین جشنوارهٔ بین‌المللی فیلم هیوستون، آمریکا
• ۱۹۹۱ – نامزد جایزه بزرگ جشنواره بین‌المللی فیلم توکیو، ژاپن
• برگزیده شده به عنوان بهترین فیلم تاریخ سینمای ایران در شماره‌های ۱۰۰ و ۲۰۰ ماهنامهٔ سینمای فیلم، توسط خوانندگان

بانو

• ۱۹۹۹ – برنده جایزه ذکر ویژه و جایزه دان کیشوت جشنواره فیلم برلین، آلمان
• ۱۹۹۹ – نامزد قرقاول طلایی جشنواره فیلم کرالا، هند
• ۱۹۹۹ – نامزد جایزه بهترین فیلم بخش بین‌المللی جشنواره بین‌المللی فیلم ماردل پلاتا، آرژانتین

سارا

• ۱۹۹۳ – برنده جایزه صدف طلایی بهترین فیلم در چهل و یکمین جشنواره فیلم سن‌سباستین، اسپانیا
• ۱۹۹۳ – برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌نامه جشنواره فیلم فجر
• ۱۹۹۳ – برنده جایزه بالن نقره‌ای بهترین فیلم جشنواره سه قاره، فرانسه
• ۱۹۹۳ – برنده جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران در جشنواره سه قاره، فرانسه
• ۱۹۹۳ – نامزد جایزه بالن طلایی بهترین فیلم جشنواره سه قاره، فرانسه
• ۱۹۹۴ – برنده جایزه دوم بهترین فیلم منتخب تماشاگران در جشنوارهٔ فیلم رن، فرانسه
• ۱۹۹۴ – برنده جایزه از هجدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم سائو پائولو، برزیل
• ۱۹۹۵ – برنده جایزه هنری‌ترین فیلم از دوازدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم حراره، زیمبابوه

پری

• ۱۹۹۵ – برنده سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی جشنواره فیلم فجر

لیلا

• ۱۹۹۵ – برنده جایزه بهترین کارگردانی اولین جشن سینمای ایران
• ۱۹۹۵ – برنده جایزه بهترین فیلم‌نامه اولین جشن سینمای ایران

درخت گلابی

• ۱۹۹۷ – برنده جایزه بهترین فیلم جشنواره بین‌المللی فیلم زنگبار،تانزانیا
• ۱۹۹۷ – نامزد جایزه بهترین فیلم‌نامه دومین جشن سینمای ایران
• ۱۹۹۷ – نامزد جایزه بهترین فیلم شانزدهمین جشنواره فیلم فجر
• ۱۹۹۸ – برنده هوگو نقره‌ای سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم شیکاگو، آمریکا

بمانی

• ۲۰۰۳ – برنده جایزه ویژه جشنواره فیلم بروکسل،بلژیک
• ۲۰۰۲ – نامزد جایزه بخش نوعی نگاه جشنوارهکن

مهمان مامان

• ۲۰۰۴ – برنده جایزه بهترین فیلم بیست و دومین جشنواره فیلم فجر
• ۲۰۰۴ – برندهٔ لوح زرین بهترین فیلم از دیدگاه منتقدان بیست و پنجمین جشنواره فیلم فجر
• ۲۰۰۵ – نامزد جایزه بهترین فیلم و بهترین کارگردانی هشتمین جشن بزرگ سینمای ایران
• ۲۰۰۵ – نامزد جایزه بهترین فیلم سیزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم فوکوئوکا،ژاپن

سنتوری

• ۲۰۰۷ – برندهٔ جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران بیست و پنجمین جشنواره فیلم فجر

نارنجی‌پوش

• ۲۰۱۲ – برنده جایزه ویژه هیئت داوران سی‌امین دوره جشنواره فیلم فجر

شخصی

• ۱۳۸۵ – جایزه یک عمر فعالیت اثرگذار فرهنگی، جایزه یلدا، به همت انتشارات کاروان و ماهنامه جشن کتاب
• ۲۰۰۷ – دریافت جایزه دست چاپ جشنواره فیلم بوسان
• ۲۰۰۸ – تقدیر برای یک عمر فعالیت هنری جشنواره بین‌المللی فیلم زردآلوی طلایی ایروان
• ۲۰۱۴ – دریافت نشان لژیون دونور درجه شوالیه از سوی سفیر فرانسه
• آخرین فیلم او به نام «لامینور» در سال ۹۸ به جمع آثارش افزوده شده بود

بیشتر بخوانید:

• بهترین فیلم ‌های اصغر فرهادی
• بهترین فیلم های جیمز کامرون
• بهترین فیلم های هیچکاک