ژان کلود ون دام، با نام کامل ژان کلود کمیل فرانسوا ون ورنبرگ (Jean-Claude Van Damme)، یکی از محبوب‌ترین بازیگران و رزمی‌کاران اهل بلژیک است. او به دلیل استعدادش در هنرهای رزمی و بازی در بهترین فیلم های اکشن شهرت جهانی یافته است. از جمله معروف‌ترین و بهترین فیلم های فرانکی می‌توان به “ورزش خون” (1988)، “کیک بوکسر” (1989)، “سرباز جهانی” (1992)، “هدف سخت” (1993)، “مبارز خیابانی” (1994)، “پلیس زمان” (1994)، “مرگ ناگهانی” (1995) و “بی‌مصرف‌ها ۲” (2012) اشاره کرد.
ون دام در هنرهای رزمی مانند کاراته، کیک بوکسینگ، تکواندو، موای تای و شوتوکان مهارت زیادی دارد. با این حال، در اواسط دهه ۱۹۹۰، او به دلیل استرس ناشی از بازی در فیلم‌ها به کوکائین اعتیاد پیدا کرد. در سال ۱۹۹۹، به دلیل رانندگی در حالت غیرعادی توسط پلیس بازداشت شد و بعدها به بیماری اختلال دوقطبی مبتلا گردید. با وجود تلاش‌های فراوان برای ترک اعتیاد، او توانست با ورزش و تمرینات سخت فیزیکی بر این مشکل غلبه کند.
در اوایل سال ۲۰۲۲، ژان کلود ون دام اعلام کرد که آخرین فیلم اکشن او با نام “What’s My Name” خواهد بود. در این فیلم، او نقش خودش را بازی می‌کند و داستان بر اساس عناصر واقعی از زندگی او طراحی شده است. این فیلم شباهت زیادی به یکی از بهترین و محبوب‌ترین فیلمهای او به نام “JCVD” دارد که در وبسایت راتن تومیتوز امتیاز بالایی کسب کرده است.
فیلم رینگ خونین – Bloodsport
- سال اکران: 1988
- ژانر: اکشن و رزمی
- کارگردان: نیوت آرنولد
- بازیگران: ژان کلود ون دم، دونالد گیب، لیه ایرز، بلو یانگ، روی چیائو، فارست ویتاکر
- امتیاز در ای ام دی بی (IMDb): امتیاز ۶.۸/۱۰
- امتیاز در راتن تومیتوز (Rotten Tomatoes): امتیاز ۴۶/۱۰۰
رینگ خونین، یکی از فیلم های قدیمی فرانکی به کارگردانی نیوت آرنولد به حساب می‌آید که در سال 1988 منتشر شد. این فیلم بر اساس ادعاهای فرانک داکس، هنرمند رزمی، ساخته شده است و در آن ژان-کلود ون دام در نقش کاپیتان ارتش ایالات متحده و تمرین‌کننده نینجوتسو ظاهر می‌شود که در تورنمنت هنرهای رزمی زیرزمینی کومیته در هنگ کنگ شرکت می‌کند. فیلم در گیشه فروش خوبی داشت و یکی از اولین فیلم های ژان کلود ون دام بود که توانایی‌های ورزشی او را به نمایش گذاشت.
فرانک داکس شخصیت اصلی ساختار روایی این فیلم را بر عهده دارد که رابطه نزدیکی با پسر یک استاد رزمی ژاپنی برقرار می‌کند. این استاد پس از مرگ پسرش، تمام دانش خود را به فرانک منتقل می‌کند؛ این انتقال دانش به فرانک نشان می‌دهد که او یک شاگرد مستعد و قابل اعتماد برای این استاد است.
سپس فرانک به کمیته هنگ‌کنگی می‌پیوندد و با چالش‌هایی روبرو می‌شود؛ اما در نهایت با پیروزی و افتخار به کشورش بازمی‌گردد. این موفقیت فرانک نشان می‌دهد که او توانسته است دانش و مهارت‌های آموخته شده را به خوبی به کار ببرد و به هدف خود دست یابد. در کل، این اثر سینمایی، داستان یک فرد متعهد و دارای اصول اخلاقی را به تصویر می‌کشد که با تلاش و آموزش، به موفقیت‌های بزرگی دست می‌یابد.
پس از انتشار فیلم، بسیاری از ادعاهای فرانک داکس مورد مناقشه قرار گرفتند و یکی از فیلمنامه‌نویسان، شلدون لتیچ، ادعا کرد که داکس سابقه مبارزه خود و وجود کومیته را از خودش ساخته‌است.
فیلم حکم مرگ – Death Warrant
- سال اکران: 1990
- ژانر: اکشن و دلهره‌اور
- کارگردان: دیران سارافیان
- بازیگران: ژان کلود ون دام، رابرت گویلام، سینتیا گیب و پاتریک کیلپاتریک
- امتیاز در ای ام دی بی (IMDb): امتیاز 5.7/۱۰
- امتیاز در راتن تومیتوز (Rotten Tomatoes): امتیاز –
معمولا اسم فیلمهای فرانکی با موضوع اصلی فیلم‌هایش مغایرت دارند؛ اما نام این اثر از این قاعده مستثنی است و نه تنها هیچ تضادی در اسم فیلم و محوریت اصلی ساختار روایی ندارد، بلکه عنوان آن به فهم شما از فیلم کمک بسیار زیادی خواهد کرد. حکم مرگ (Death Warrant) یک فیلم اکشن و دلهره‌آور آمریکایی به حساب می‌آید که در سال 1990 اکران شد.
فیلم حکم مرگ داستان یک افسر پلیس به نام لوئیس بروک را روایت می‌کند که به عنوان یک مجرم به یک زندان در کالیفرنیا اعزام می‌شود تا در مورد سری قتل‌های مرموز تحقیق کند. در آنجا با دشمن خود، کریستین نایلور، یک قاتل زنجیره‌ای روانی، که خود را “مرد شنی” می‌نامد، روبرو می‌شود.
علی‌رغم واکنش‌های متفاوت منتقدان نسبت به کارگردانی، خط داستانی و شخصیت‌های فیلم، بازیگری و صحنه‌های اکشن و فضای دلهره‌آور آن مورد تحسین قرار گرفته است؛ این فیلم با وجود بودجه تولید اندک، در مقابل 46 میلیون دلار فروش داشته است.
فیلم هدف سخت – Hard Target
- سال اکران: 1993
- ژانر: اکشن و جنایی
- کارگردان: جان وو
- بازیگران: ون دم، لانس هنریکسن، ینسی باتلر، آرنولد وسلو
- امتیاز در ای ام دی بی (IMDb): امتیاز 6.2/10
- امتیاز در راتن تومیتوز (Rotten Tomatoes): امتیاز 60/100
“Hard Target” از بهترین فیلم های جهان به کارگردانی جان وو از برجسته‌ترین کارگردانان در ژانر اکشن، تجربه‌ای جذاب نه تنها برای طرفداران سینمای اکشن بلکه برای سایر علاقه‌مندان به سینما نیز به ارمغان می‌آورد. داستان فیلم درباره یک آدم‌کش به نام امیل است که در جستجوی قربانی جدید خود قرار دارد.
دختر قربانی جدید با نام ناتاشا وارد شهر می‌شود و هنگامی که به دنبال پدرش است، متوجه می‌شود که جان پدرش در خطر است. در همین حین با چنس، مردی با بازی ون دم، آشنا می‌شود که از او در برابر افراد شرور محافظت می‌کند. این فیلم با بودجه 20 میلیون دلار تولید شده و با فروش خوبی حدود 75 میلیون دلار توانست یکی از موفق‌ترین پروژه‌های ون دام به حساب بیاید.
فیلم کیک‌بوکسور: تلافی – Kickboxer: Retaliation
- سال اکران: 2018
- ژانر: اکشن و رزمی
- کارگردان: دیمیتری لوگوتتیس
- بازیگران: ژان کلود ون دام، آلن موسی، کریستوفر لمبرت، رونالدینیو و مایک تایسون
- امتیاز در ای ام دی بی (IMDb): امتیاز 5/10
- امتیاز در راتن تومیتوز (Rotten Tomatoes): امتیاز 92/100
قرار گرفتن فیلم “Kickboxer: Retaliation” در صدر این فهرست کمی غیرمنتظره به نظر می‌رسد؛ اما واقعاً این فیلم بالاترین امتیاز را در کارنامه هنری ون دام در وبسایت راتن تومیتوز کسب کرده و یکی از بهترین فیلم های رزمی به شمار می‌آید.
این فیلم، که در سال ۲۰۱۸ اکران شد و ادامه‌ای بر فیلم “Kickboxer: Vengeance” است، داستان را به اتفاقاتی یک سال بعد از قسمت قبلی روایت می‌کند؛ به همین دلیل، خلاصه داستانش ممکن است اسپویل کند. با این حال، در این فیلم نیز با صحنه‌های اکشن هیجان‌انگیز و روند داستانی جذابی مواجه می‌شویم.
علاوه بر این، در “Kickboxer: Retaliation” حضور ورزشکاران مشهوری مانند رونالدینیو، فوتبالیست برجسته برزیلی و مایک تایسون، بوکسور معروف آمریکایی را مشاهده خواهیم کرد. این فیلم با بودجه‌ای بالغ بر ۱۲ میلیون دلار ساخته شده و همانند قسمت قبلی، اکران محدودی را تجربه کرده است؛ این فیلم همانند تقریباً تمام فیلمهای ون دام، برای طرفداران فیلمهای اکشن با لحظات هیجان‌انگیز و صحنه‌های دیوانه‌وار اکشن پر شده است.
فیلم جی‌سی‌وی‌دی – JCVD
- سال اکران: 2008
- ژانر: درام، جنایی
- کارگردان: مبروک المکری
- بازیگران: ژان کلود ون دم، فرانسیس دامینز، زین‌الدین سوالم
- امتیاز در ای ام دی بی (IMDb): امتیاز 7.1/10
- امتیاز در راتن تومیتوز (Rotten Tomatoes): امتیاز 84/100
“JCVD” به عنوان یکی از بهترین فیلم های جنایی واقعاً توانست طرفداران ژان کلود ون دام را متقاعد کند که او بازیگر برجسته‌ای به حساب می‌آید و می‌شود از او به عنوان یک بازیگر توانمند یاد کرد. نام این فیلم مخفف کلمات تشکیل‌دهنده اسم او است و این موضوع بی‌دلیل نیست.
داستان فیلم حول شخصیت ون دام می‌چرخد که در فیلم نقش خودش را بازی می‌کند. در ساختار روایی این فیلم، ژان کلود ون دام به عنوان یک بازیگر سینما شناخته می‌شود که با مشکلات مالی بزرگی روبرو است و مدیر برنامه‌های او نمی‌تواند نقش مناسبی برای او پیدا کند. زندگی او به هیچ وجه رنگ خوشبختی ندارد و مشکلات ریز و درشتی در زندگی حرفه‌ای و شخصی او وجود دارد. این مشکلات و تلاش ون دام برای مقابله با آنها اصلی‌ترین رویدادهای داستان را شکل می‌دهند. این فیلم به خوبی به تصویر می‌کشد که چگونه مشکلات بسیاری از بازیگران هالیوود در حال حاضر با دغدغه‌مندی جدی روبرو هستند و فیلم در این مسیر، عملکرد بسیار خوبی دارد.
پاندای کونگ‌فوکار 2 – Kung Fu Panda 2
- سال اکران: 2011
- ژانر: انیمیشن رزمی
- کارگردان: جنیفر یو نلسون
- بازیگران: جک بلک، داستین هافمن، آنجلینا جولی، جکی چان، ون دم
- امتیاز در ای ام دی بی (IMDb): امتیاز 7.2/10
- امتیاز در راتن تومیتوز (Rotten Tomatoes): امتیاز 80/100
“Kung Fu Panda 2” انیمیشنی است که توسط استودیوی DreamWorks ساخته و در سال 2011 منتشر شد. این انیمیشن به نظر منتقدان بهترین و محبوب‌ترین فیلم انیمیشنی است که ون دام در آن صداپیشگی نقش استاد کروکودیل که یکی از استادان کونگ فو است را ایفا می‌کند.
این انیمیشن نه تنها در سراسر جهان، بلکه در کشور خودمان نیز از محبوبیت بسیار زیادی برخوردار است. شخصیت‌های این انیمیشن از پاندای بامزه تا استاد شیفو را می‌توان جزو شخصیت‌های فراموش‌نشدنی در تاریخ انیمیشن قلمداد کرد.
فیلم نه عقب‌نشینی، نه تسلیم – No Retreat, No Surrender
- سال اکران: 1986
- ژانر: اکشن، جنایی، کمدی
- کارگردان: کری یوئن
- بازیگران: ژان کلود ون دام، کورت مک‌کینی و مانگ هویی
- امتیاز در ای ام دی بی (IMDb): امتیاز/ 5.6/10
- امتیاز در راتن تومیتوز (Rotten Tomatoes): امتیاز 80/100
از قدیمی‌ترین و بهترین فیلم های اکشن کمدی ژان کلود، اثری است که به وی محبوبیت قابل توجهی داد. این فیلم، ادای احترامی به بروس لی است و یک نسخه ساختگی از استاد هنرهای رزمی را به تصویر می‌کشد که به شکل یک روح ظاهر می‌شود. در این فیلم، ژان کلود نقش جیسون استیلول، یک شاگرد کاراته را بازی کرده که برای دفاع از مدرسه رزمی خود در برابر یک گروه شرور تلاش می‌کند؛ این فیلم برای طرفداران فیلمهای رزمی و عاشقان بروس لی جذابیت‌های فراوانی دارد.
فیلم بانسر – The Bouncer
- سال اکران: 2018
- ژانر: اکشن، رزمی
- کارگردان: ژولین لکلرک
- بازیگران: ون دام، سووا آلویتی، سامی بوهیلا
- امتیاز در ای ام دی بی (IMDb): امتیاز 8.9/10
- امتیاز در راتن تومیتوز (Rotten Tomatoes): امتیاز 80/100
این فیلم در قالب یک فیلم اکشن نوآر ساخته شده است و تلاش می‌کند تا از کلیشه‌های معمول فیلمهای اکشن ژان کلود فاصله بگیرد. داستان فیلم درباره شخصیتی به نام لوکاس است که همراه با دختر هشت ساله خود زندگی می‌کند و تمام تلاش خود را برای فراهم کردن زندگی خوب دخترش انجام می‌دهد. او در یک باشگاه شبانه به عنوان بانسر (محافظ) مشغول به کار است و در معرض رخ دادن اتفاقات بزرگ و کوچکی قرار دارد. پس از مرگ ناگهانی یکی از مشتریان باشگاه، زندگی لوکاس تحت تأثیر تغییرات مهمی قرار می‌گیرد و با باز شدن پرونده توسط پلیس، زندگی آرام لوکاس و دخترش مورد تهدید قرار می‌گیرد.
فیلم دشمنان نزدیک – Enemies Closer
- سال اکران: 2013
- ژانر: اکشن و دلهره‌آور
- کارگردان: پیتر هایمز
- بازیگران: ون دم، تام اورت اسکات، اورلاندو جونز، لینزی کوکر
- امتیاز در ای ام دی بی (IMDb): امتیاز 5.1/10
- امتیاز در راتن تومیتوز (Rotten Tomatoes): امتیاز 79/100
یکی از غیرمعمول ترین جنبه‌های این فیلم، نقش منفی و شخصیت متفاوتی که ژان کلود در آن بازی می‌کند، است. داستان فیلم حول دو دشمن قدیمی می‌چرخد که با اتفاقاتی در جنگل‌های شمال آمریکا به دام قاچاقچیان مواد مخدر می‌افتند. نقش اصلی در این گروه قاچاقچیان بر عهده ژان کلود است. این دو دشمن قدیمی، در موقعیت خاصی که قرار گرفته‌اند، مجبور به همکاری با یکدیگر شده و باید از این شرایط خارج شوند. این فیلم نشان می‌دهد که در برخی موارد، حتی دشمنان قدیمی هم می‌توانند برای رسیدن به هدف مشترک خود با یکدیگر همکاری کنند.
انیمیشن مینیون ها – Minions: The Rise Of Gru
- سال اکران: 2022
- ژانر: انیمیشن کمدی
- کارگردان: کایل بالدا
- بازیگران: ژان کلود، پی‌یر کافین، استیو کارل، میشل یئو
- امتیاز در ای ام دی بی (IMDb): امتیاز 6.5/10
- امتیاز در راتن تومیتوز (Rotten Tomatoes): امتیاز 70/100
یکی از انیمیشن‌های مهم این بازیگر و صداپیشه، “Minions: The Rise Of Gru” است که در فهرست بهترین آثار او قرار دارد. این انیمیشن نشان می‌دهد که ژان کلود به عنوان یک بازیگر محبوب، نه تنها در فیلمهای اکشن پرخرج برجسته است، بلکه در صداپیشگی در انیمیشن‌های محبوب نیز می‌تواند به طور برجسته‌ای شکوفا شود.
یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد ون دام، صدای متفاوت و جذاب او است که او را به گزینه برتر برای صداپیشگی در فیلمهای انیمیشنی تبدیل می‌کند. ون دام عضو گروه ۶ شرور در این انیمیشن بود و روی دست راست خود یک چنگال خرچنگی مکانیکی داشت.
نکته جالب این انیمیشن، صداپیشگی‌های استثنایی بازیگران بسیار با استعداد است که باعث شده این انیمیشن در تاریخ سینما ماندگار شود. ون دام نیز بدون شک نقش مهمی در این موفقیت داشت و با صداپیشگی خیره‌کننده‌اش، به نقش ژان کلاود زندگی بخشید.
فیلم بی مصرف ها ۲ – The Expendables 2
- سال اکران: 2012
- ژانر: اکشن ، ماجراجویی
- کارگردان: سیمون وست
- بازیگران: جیسون استاتهام، سیلوستر استالونه، جت لی، لیام همسورث، بروس ویلیس، ژان کلود ون دم
- امتیاز در ای ام دی بی (IMDb): امتیاز 6.6/10
- امتیاز در راتن تومیتوز (Rotten Tomatoes): امتیاز 67/100
پس از کارگردانی قسمت نخست توسط سیلوستر استالونه، وظیفه کارگردانی قسمت دوم مجموعه سینمایی “The Expendables” به عهده سیمون وست قرار گرفت. ساخت این مجموعه سینمایی که در سال 2010 آغاز شد، پس از موفقیت‌های مالی و محبوبیت زیاد در بین طرفداران ژانر اکشن، ادامه داشت و در سال‌های 2012 و 2014 قسمت‌های دوم و سوم آن تولید شدند. قسمت دوم این مجموعه توانست کیفیت قسمت نخست را حفظ کند، اما قسمت سوم با افت فاحشی همراه بود.
در فیلم “The Expendables 2″، علاوه بر بازیگران برجسته قسمت نخست، بازیگران دیگری مانند مل گیبسون، هریسون فورد، آنتونیو باندراس، لیام همسورث و ژان کلود نیز حضور داشتند.
این فیلم در سال 2012 توسط استودیو Millennium Films تهیه و توسط اوی لرنر و دنی لرنر به عنوان تهیه‌کنندگان آن ساخته شد. این قسمت بودجه‌ای بیشتر نسبت به قسمت اول دریافت کرد که حدود 100 میلیون دلار بود و با فروش خوب خود، حدود 320 میلیون دلار به دست آورد.
داستان این فیلم همانند قسمت نخست، درباره گروهی از مزدوران به رهبری سیلوستر استالونه است. آنها پس از مرگ یکی از هم‌تیمی‌هایشان، به یک سرزمین وحشی فرستاده می‌شوند تا علاوه بر انتقام، با یک اسلحه بسیار خطرناک و مرگبار مقابله کنند. در این فیلم، شخصیت ژان ویلین که توسط ژان کلود نقش آنتاگونیست داستان را بازی می‌کند، یکی از نقاط قوت آن است.
فیلم آخرین مزدور – The Last Mercenary
- سال اکران: 2021
- ژانر: کمدی، اکشن
- کارگردان: دیوید چارون
- بازیگران: ون دام، آلبان ایوانف، اریک ژودور، پاتریک تیمسیت
- امتیاز در ای ام دی بی (IMDb): امتیاز 5.3/10
- امتیاز در راتن تومیتوز (Rotten Tomatoes): امتیاز 58/100
فیلم “The Last Mercenary” به ژان کلود فرصتی داد تا از مسیر فیلمهای اکشنی که در دو دهه گذشته در آنها بازی کرده بود، دور شود. در این فیلم، ون دام نقش یک مامور دولتی به نام مه را ایفا می‌کند که برای کمک به فرزند خود، که به ناحق به قتل متهم شده به فرانسه برمی‌گردد. ون دام در شخصیت‌پردازی خود در این فیلم همان چیزی را به تصویر می‌کشد که در روایت‌های اکشن‌محور و رزمی‌اش دوست داشتیم؛ در واقع او توانسته جنبه‌های بامزه و کمیک خودش را در این فیلم هم به خوبی به نمایش بگذارد.
برترین فیلم های ژان کلود ون دام کدام اند؟
ژان کلود که معمولاً با نام JCVD شناخته می‌شود، اکنون یکی از بزرگترین ستارگان اکشن و نمادی از هنرهای رزمی در صنعت هالیوود به حساب می‌آید. در این مقاله سعی شد تا بهترین فیلم های فرانکی را به شما معرفی کنیم تا بتوانید تصمیم بهتری برای انتخاب و دیدن فیلمهای این بازیگر مطرح در سینمای هالیوود بگیرید.
جالب است بدانید که یکی از فعالیت‌های برجسته او، در کنار سینما، مربوط به یک تبلیغ عجیب و خاص برای کامیون ولوو است. در این تبلیغ، ون دام با خونسردی و مهارت خیره‌کننده‌اش، با ایستادن بین دو کامیون که نزدیک به هم در حال حرکت بودند، باری دیگر خود را بر سر زبان‌ها انداخت.
سوالات متداول:
1) بهترین فیلم های فرانکی کدام است؟
می‌توان به فیلمهای برتر ژان کلود که شامل “رینگ خونین”، “تقلب” و “کیک بوکسور: تلافی” می‌شوند، اشاره کرد. در این فهرست، علاوه بر این سه فیلم، هفت فیلم دیگر از بهترین فیلمهای اکشن فرانکی ون دام وجود دارد که در بالا بررسی شده است.
2) جدیدترین فیلم فرانکی چه نام دارد؟
فیلم What’s My Name و صداگذاری انیمیشن “مینیون‌ها: راجر” (Minions: The Rise of Gru) در سال ۲۰۲۲ از جدیدترین کارهای ژان کلود است.
