نقد فیلم فسیل (به همراه پیام جعلی برای آنهایی که فیلم را دوست داشتند)
در این مقاله درباره فیلمی صحبت خواهیم کرد که با عنوان پرفروشترین فیلم کمدی سال 1402 آن را میشناسند؛ با ما و نقد فیلم فسیل همراه بمانید تا ببینیم چه چیزی باعث شده تا این فیلم ایرانی کمدی فروش بسیار زیادی داشته باشد.
فیلم “فسیل” به گارگردانی کریم امینی، تأثیر بسیار عمیقی از سینمای بدنه قبل از انقلاب گرفته است. این فیلم شامل شوخیهای مبتذل و سطحی بوده و همه آنچه سینمای مبتذل قبل از انقلاب میخواست بگوید را به تصویر میکشد.
این فیلم، از هرگونه فرمی دوری میکند و در زمینه محتوا خود را به هر چیزی میفروشد تا خنده بگیرد؛ اما برای بینندههای سینمای امروزی در ایران بسیار سرگرمکننده و خندهدار است و همین مسئله جای تاسف دارد. اگرچه این روزها در سینمای ایران نیاز به چنین فیلمی حس میشود، ولی هرگز این فیلم نمیتواند خود را به دنیای هنر هفتم نزدیک کند.
فیلم سینمایی ایرانی جدید “فسیل” روایتی کمدی از زندگی یک خواننده در دوران پایانی پهلوی و آغاز انقلاب اسلامی دارد. این خواننده، از تحولات پیرامون خود بیخبر است و این بیخبری نسبت به شرایط جدید، لحظاتی خندهدار را برای تماشاگران به ارمغان میآورد. در این فیلم، مطابق الگوی معمول فیلمهای کمدی ایرانی، مسائل جنسی را به عنوان محتوای محوری خود در نظر میگیرد تا موجبات شادی عموم مردم را فراهم کند.
میزان فروش فیلم فسیل
فیلم “فسیل” در هفته اول اردیبهشت 1402 با فروش بیش از 170 میلیارد و 620 میلیون تومان و جذب 420 هزار تماشاگر، به عنوان اولین فیلم سینمای ایران رکورد فروش را شکست. این فیلم در ادامه با ثبت رکورد فروش 230 میلیارد تومانی، به عنوان پرفروشترین فیلم تاریخ سینمای ایران، حتی با در نظر گرفتن نرخ تورم، شناخته شد.
در اولین اکران خود، تعداد مخاطبان فسیل از 5 میلیون و 330 هزار نفر عبور کرد و بعد از 14 سال، رکورد مخاطبان فیلم “اخراجیها ۲” را شکست. پس از 285 روز از اکران، “فسیل” با 7 میلیون مخاطب، به رکورد فروش 300 میلیارد تومانی دست یافت.
این فیلم حدود یکسوم گیشه و تعداد مخاطبان کلی اکران سینمای ایران در سال 1402 را به خود اختصاص داد. منتقدان، فیلم را به دلیل نفوذ فرهنگ غرب و شباهت به ژانر فیلمهای فارسی قبل از انقلاب نقد کردند. همچنین، یکی از منتقدان شبکه چهار دربارهٔ فروش بالای فیلم اظهار نظر کرده و پرسیده است که اگر تماشاگران نمیخواهند “فسیل” را ببینند، به دیدن کدام فیلم بروند که توهین به مخاطبان نباشد.
برای دانلود فیلم سینمایی فسیل از لینک زیر اقدام کنید:
یک کپی سخیف یا تاثیرگذار؟
فیلم “فسیل” یک کلاژ از المانها و تمهای کمدی از فیلمهای سینمایی ایران و جهان به حساب میآید. در این فیلم، تکههای مختلفی از داستانها و شخصیتها با هم ترکیب شدهاند؛ اما با وجود تفاوتها، یک هماهنگی و انسجام وجود دارد. این فیلم از موضوعات و شخصیتهای مختلفی الهام گرفته است؛ از جمله گروههای خوانندگی قبل از انقلابی، کافه و کاباره، رقاصها، ساواک و شکنجه، ترانهسراهای چپگرا و غیره. فیلم به طرزی خاص و نامعمول از این المانها استفاده میکند و با استفاده از شوخیها و کلیشههای طنز، بدون درونمایه و بینش مشخص، کمدی را خلق کرده است.
این فیلم با وجود رکورد فروشی که داشته است، به نظر میرسد موفقیت خاصی نداشته باشد؛ چرا که با یک ضرب و تقسیم ساده متوجه میشویم که تعداد نفراتی که برای دیدن این فیلم به سینما رفتند بسیار کم هستند؛ این فروش به علت گران شدن بلیتهای سینما در ایران، به چشم آمده است.
بازیگری
بازی بهرام افشاری، ایمان صفا و هادی کاظمی در فیلم تحسینبرانگیز به نظر میرسد و جذب مخاطبان را به همراه دارد. بااینحال، ضعف در فیلمنامه باعث شده که بازیگران نتوانند استعداد خود را به نمایش بگذارند؛ علاوهبراین، بازی الناز حبیبی مصنوعی به نظر میرسد. در واقع از الناز حبیبی به دلیل زیباییش استفاده کردهاند تا مخاطب به سینماها کشیده شود و لاغیر!
از طریق مقاله بیوگرافی بازیگران فیلم فسیل، میتوانید درباره هنرپیشگان این سریال بیشتر مطالعه کنید.
لباس
گریم بازیگران و طراحی لباس در فیلم با جزئیات دقیق انجام شده است. از آنجایی که داستان فیلم در زمانهای مختلف رخ میدهد، این جزییات با دقت به تصویر کشیده شدهاند؛ به طور کلی، یکی از نقاط قوت و قابل توجه در فیلم “فسیل”، طراحی لباسهای دهههای پنجاه و شصت است. طراحی لباسها در این قصه نوستالژیک توسط آقای جهانگیر میرزاجانی به عنوان یکی از معروفترین و موفقترین طراحان لباس در صنعت سینما و تلویزیون انجام شده است.
از جمله افتخارات او میتوان به نامزدی برای تندیس بهترین طراحی لباس برای فیلم “آخرین بار کی سحر را دیدی؟” در جشنواره سینمایی بیست و یکمین جشن خانه سینما در سال ۱۳۹۸ و برنده جایزه سیمرغ بلورین بهترین طراحی لباس برای فیلم سینمایی “خداحافظی طولانی” اشاره کرد. در مقابل، جلوههای ویژه در فیلم نه تنها سخیف بودند بلکه باید آن را فراموش کنید تا به هنگام فیلمهای خوب کمدی خارجی دیگر از شدتِ کیفیت سکته نکنید.
ساختار روایی و مسائل فنی
فیلمنامه این فیلم با به هم چسباندن موقعیتهای ساده و بدون قاعدهای که صرفاً با هدف خنداندن بیننده، کنار هم قرار گرفتهاند، نوشته شده است. داستان این فیلم ساختار دراماتیک خاصی را دنبال نمیکند و به همین دلیل نمیتواند تعلیقی ایجاد کند؛ پایان بیدلیل و بدون منطقی که در فیلم “فسیل” وجود دارد، ناشی از این وضعیت است.
این فیلم در واقع یک فیلم کمدی به حساب میآید که قهرمان آن به طور اشتباه سیانور میخورد و با سر و ته کردن و بالا آوردن محتویات قرص، زنده میماند. این نوع داستان و رویدادها نمیتوانند در سینمای حال حاضر دنیا جدی گرفته شوند. همچنین، در این فیلم، حتی وقت و وسواسی برای جلوههای ویژهاش صرف نشده است تا حداقل نماهای خارجی حضور اسی، سعید و صفا در تهران قدیم را به طور دقیق و با کیفیت بالا نشان دهد. تاسف!
کارگردان فیلم “فسیل” از آرشیو تصاویر خوبی استفاده کرده، اما در مونتاژ تصاویر، کمترین سطح خلاقیت و زحمت را صرف کرده است. همچنین، ایرادات فنی دیگری نیز در فیلم وجود دارد، از جمله عدم حفظ راکورد صحنه و بازیگران و صحنههای ضعیف و بازیهای به درد نخور و سخیف به دور از هر گونه شخصیتپردازی.
آهنگساز فیلم نیز به همان شیوهای که جدیدا در فیلمهای این چنینی دیگر اثر گذار بوده، عمل کرده است. استفاده از ترانههای قدیمی ایرانی قبل از انقلاب و آنور آبی در فیلمها، که این روزها معمول شده است.
پیام جعلی و خودساخته و به زور برای آنهایی که فیلم را دوست داشتند
در فیلم “فسیل”، شاهد تقابل گذشته و حال هستیم که توسط شخصیت اصلی به نام اسی تجربه میشود. پس از بیدار شدن از کما، اسی در یک جهان جدید قرار میگیرد که با آنچه قبلاً در ذهن خود داشته، متفاوت است. این تقابل به عنوان یک عنصر جدی در ساختار روایی و داستانی فیلم عمل میکند و به بررسی تغییرات اجتماعی و فرهنگی در طول دههها در ایران میپردازد. اسی، که قبلاً یک خواننده محبوب بود، حالا باید با واقعیتهای جدیدی که او را به فردی بیهویت تبدیل کرده، مقابله کند.
کارگردانی کریم امینی در “فسیل” نشان میدهد که او درک عمیقی از سینما و تاریخ ایران دارد. با استفاده از تکنیکهای سینمایی مدرن و بازی برجسته بهرام افشاری، او توانسته است یک اثر هنری بینظیر را به وجود آورد که همزمان میتواند خنده و تأمل را به مخاطب منتقل کند. این فیلم با ترکیبی از طنز و درام، تجربهای خاص از سینما است که در ذهن بینندگان به مدت طولانی باقی خواهد ماند.
فیلم “فسیل” یک اثر هنری قدرتمند و تأملبرانگیز به حساب میآید که به ما یادآوری میکند که گذشته بخشی از حال است و آینده را شکل میدهد. این فیلم در مورد اهمیت تاریخ، فرهنگ و هویت در جهانی که در حال تغییر است، پیامی ارائه میدهد. بازی قوی بهرام افشاری و کارگردانی خاص و منحصر به فرد کریم امینی، به همراه ترکیبی از سرگرمی و بینش عمیق اجتماعی و تاریخی، “فسیل” را به یک اثر ماندگار در سینمای ایران تبدیل کرده است.
این فیلم نقدی هنری و اجتماعی به یکی از مهمترین دوران تاریخی کشور ارائه میدهد و میتواند برای بسیاری از مردم ایران اهمیت داشته باشد. “فسیل” علاوه بر سرگرمی، به عنوان یک پنجره به دوران گذار تاریخی ایران عمل میکند و بینشهایی در مورد تأثیرات فرهنگی و اجتماعی انقلاب را به تماشاگران ارائه میدهد. به طور کلی، این فیلم به عنوان یک اثر مهم و با کیفیت در سینمای ایران شناخته میشود و میتواند همزمان شما را به خنده و تأمل فرو ببرد.
جمعبندی
در جامعه ما پیشبینی موفقیت یک فیلم امری سخت و نشدنی به نظر میرسد. فیلمهایی که نمیتوانید حتی تصور کنید که پولساز باشند، ممکن است تبدیل به یکی از پرفروشترین فیلمهای تاریخ سینمای ایران شوند (البته توضیح دادیم که این فیلم پرفروش نبوده بلکه بلیت سینماها گران شده است.)؛ و برعکس، فیلمهایی که قابلیت فروش بالایی را دارند، نمیتوانند موفق شوند. عوامل محیطی نیز در موفقیت یک فیلم دخیل هستند و پیشبینی آنها کار سادهای نیست، به ویژه در جوامعی که تغییرات سریعی رخ میدهد؛ اما برخی ایدهها و داستانها همیشه مخاطبانی دارند و میتوان پیشبینی کرد که در گیشه موفق خواهند بود یا خیر.
یکی از راههایی که میتوان برای جذب مخاطبان استفاده کرد، استفاده از عناصر نوستالژی و بازآفرینی دوران گذشته است. این روش در سینمای ایران نیز مورد استفاده قرار گرفته است. بازسازی تصاویر دوران گذشته و دستکاری احساسات مخاطبان در دوران جدید، راهی مناسب محسوب میشود که برخی سازندگان فیلم ایرانی به مبتذلترین و سخیفترین حالت ممکن بدون هیچگونه اندیشمندی خاصی از آن استفاده میکنند. نمونهای از این روند میتواند فیلم “فسیل” باشد که با بازسازی سخیف و مبتذل خود، تصاویر دوران قبل از انقلاب را به تصویر میکشد.