بهترین فیلم های جنایی ایرانی بر اساس واقعیت که نباید از دست دهید

فیلم‌های جنایی همیشه جذابیت خاصی دارند، مخصوصا وقتی که بدانیم داستان آن‌ها بر اساس واقعیت ساخته شده است. در سینمای ایران، برخی از فیلم‌های جنایی نه‌تنها روایت‌گر حوادث واقعی هستند، بلکه لایه‌های عمیق‌تری از جامعه، روان‌شناسی جرم و پیچیدگی‌های روابط انسانی را به تصویر می‌کشند. در ادامه نگاهی خواهیم داشت به برخی از بهترین فیلم های جنایی ایرانی بر اساس واقعیت که توانستند مخاطبان را میخکوب کنند.

فیلم خفاش

• تاریخ اکران: 1376
• کارگردان: علی اصغر شادروان
• بازیگران: بیژن امکانیان ژاله صامتی پریسا شاهنده هوشنگ منصورخاکی رامبد شکرآبی

فیلم علفزار

• تاریخ اکران: 1400
• کارگردان: کاظم دانشی
• بازیگران: پژمان جمشیدی، سارا بهرامی، ستاره پسیانی، ترلان پروانه، مهدی زمین پرداز

علفزار فیلمی است که با جسارت به اعماق تاریک جامعه ایران نفوذ می‌کند و روایتی تکان‌دهنده از جنایاتی را به‌تصویر می‌کشد که اغلب نادیده گرفته می‌شوند. این فیلم موفق شد چهار سیمرغ بلورین از جشنواره فجر دریافت کند و درعین‌حال، مخاطبان زیادی را به سینماها بکشاند.

داستان فیلم براساس چند پرونده کیفری واقعی ساخته شده و ترکیبی از چندین ماجرای جنجالی است که برخی از آن‌ها مانند ماجرای تجاوز به مهمانان یک باغ در برابر چشمان همسرانشان پیش‌تر در رسانه‌ها مطرح شده بودند. برخی دیگر از این پرونده‌ها نیز برای اولین‌بار در این فیلم بازگو شده‌اند، ازجمله حادثه‌ای که طی یک تعقیب‌وگریز پلیسی، شلیک یک تیر هوایی به کشته شدن یک کودک منجر می‌شود. در سینمای ایران، کمتر اثری را می‌توان یافت که بخش عمده‌ای از آن در فضای دادگاه روایت شود؛ اما علف‌زار ازجمله فیلم‌هایی است که این مسیر را دنبال کرده است.

داستان فیلم درباره یک بازپرس است که درگیر پرونده‌ای پیچیده و چندلایه می‌شود. این پرونده که ریشه در فساد و بی‌عدالتی اجتماعی دارد، به‌تدریج ابعاد گسترده‌تری پیدا و مخاطب را درگیر خود می‌کند. بازیگران فیلم به‌ویژه پژمان جمشیدی با بازی درخشان خود به باورپذیری شخصیت‌ها افزوده‌اند و فضای سنگین و پرتنش فیلم را تقویت کرده‌اند.

فیلم ماهی و گربه

• تاریخ اکران: 1392
• کارگردان: شهرام مکری
• بازیگران: عبد آبست، بابک کریمی، سعید ابراهیمی‌فر، پدرام شریفی، سیاوش چراغی‌پور

مقاله ترسناک ترین فیلم ایرانی بر اساس واقعیت را با ماهی و گربه ادامه می‌دهیم. این فیلم اثری منحصر‌به‌فرد در سینمای ایران است که با روایت غیرخطی و تکنیک خاص فیلم‌برداری، تجربه‌ای متفاوت را برای مخاطب رقم می‌زند. این فیلم که در سال ۱۳۹۲ ساخته شد، از یک حادثه واقعی الهام گرفته شده است. ماجرای گروهی از رستوران‌داران که گوشت انسانی را در غذای مشتریان خود استفاده می‌کردند.

داستان فیلم درباره گروهی از دانشجویان است که برای شرکت در یک جشن بادبادک‌بازی به منطقه‌ای جنگلی و دورافتاده سفر می‌کنند؛ اما در این فضای به ظاهر آرام با سه مرد مرموز مواجه می‌شوند که رفتارهای مشکوکی دارند. روایت فیلم در یک پلان-سکانس طولانی دنبال می‌شود که زمان را به‌طور غیرمتعارفی به‌تصویر می‌کشد. این تکنیک باعث می‌شود مخاطب مدام بین واقعیت و خیال در نوسان باشد و در فضایی پر از تعلیق و دلهره قرار بگیرد.

ماهی و گربه نه‌تنها به‌دلیل سبک خاص فیلم‌برداری، بلکه به‌دلیل پرداخت منحصربه‌فرد به مقوله ترس، زمان و سرنوشت به یکی از مهم‌ترین فیلم های ایرانی بر اساس واقعیت تبدیل شده است. این اثر توانست جوایز متعددی ازجمله جایزه ویژه بخش افق‌های جشنواره فیلم ونیز را از آن خود کند.

فیلم طلاخون

• تاریخ اکران: 1399
• کارگردان: ابراهیم شیبانی
• بازیگران: بهار قاسمی، شهاب حسینی، حسام منظور، ترنم کرمانیان، زری خوشکام

فیلم طلاخون که براساس داستان واقعی مهین قدیری نخستین قاتل سریالی زن ایرانی ساخته شد، سعی کرده تا به جای تمرکز بر صحنه‌های جنایی و خشونت‌آمیز بیشتر به دلایل و شرایطی بپردازد که یک زن خانه‌دار را به این مسیر کشانده است.

این نگاه اجتماعی به داستان هرچند جالب و متفاوت است؛ اما باعث شد شخصیت ناهید عمق کافی نداشته باشد و بیشتر شبیه یک مادر فداکار نشان داده شود تا یک قاتل سریالی که بتواند هیجان بیشتری به فیلم اضافه کند. هرچه داستان پیش می‌رود، لایه‌های پنهان ماجرا آشکارتر شده و سرنخ‌های جدیدی پیدا می‌شوند که ذهن مخاطب را به چالش می‌کشند.

این اثر با تلفیق ژانر جنایی و درام اجتماعی توانست فضایی پرتعلیق خلق کند. این اثر با فیلمنامه‌ای منسجم و کارگردانی حساب‌شده، موفق شد نظر علاقه‌مندان به آثار معمایی و جنایی را جلب کند و جایگاه ویژه‌ای درمیان پرفروش ترین فیلم های ایرانی پیدا کند.

فیلم خشم و هیاهو

• تاریخ اکران: 1394
• کارگردان: هومن سیدی
• بازیگران: نوید محمدزاده، طناز طباطبایی، سعید چنگیزیان، بهناز جعفری، رضا بهبودی

فیلم سینمایی جنایی خشم و هیاهو با الهام از ماجرای واقعی قتل آرش اقدسیان (برگرفته از پرونده قتل ناصر محمدخانی و شهلا جاهد) ساخته شد و داستانی پرالتهاب از عشق، شهرت و خیانت را به‌تصویر کشید.

داستان درباره خسرو یعقوب‌زاده (با بازی نوید محمدزاده) یک خواننده مشهور پاپ است که در اوج شهرت، درگیر رابطه‌ای پرتنش با حنا سرافراز (با بازی طناز طباطبایی) می‌شود. این رابطه که در ابتدا عاشقانه و پرشور به‌نظر می‌رسد، به‌تدریج رنگ و بوی وسواس، سواستفاده و خشونت می‌گیرد و سرانجام به نقطه‌ای می‌رسد که سرنوشت هردو را تغییر می‌دهد. فیلم از همان ابتدا با روایتی غیرخطی و فضایی پرتعلیق پیش می‌رود، که همین سبک روایت، باعث افزایش جذابیت و رمزآلود بودن داستان می‌شود.

هومن سیدی در این فیلم جنایی ایرانی الهام‌گرفته از واقعیت با استفاده از میزانسن‌های هوشمندانه، قاب‌بندی‌های چشم‌نواز و تدوین خلاقانه توانست فضایی پرتنش و هیجان‌انگیز خلق کند. محمدزاده نیز در نقش خواننده‌ای جذاب اما پر از تناقض، بازی درخشانی ارائه داد. فیلم با اینکه از یک ماجرای واقعی الهام گرفت؛ اما به‌جای آنکه صرفا یک بازسازی از ماجرا باشد، سعی کرد نگاهی روانشناسانه و جامعه‌شناختی به مقوله شهرت، عشق و سقوط داشته باشد.

فیلم لانتوری

• تاریخ اکران: 1395
• کارگردان: رضا درمیشیان
• بازیگران: نوید محمدزاده، مریم پالیزبان، باران کوثری

لانتوری که در فهرست بهترین فیلم های جنایی ایرانی بر اساس واقعیت جایگاه ویژه‌ای دارد، یکی از بحث‌برانگیزترین آثار سینمای ایران تبدیل شد. این فیلم با پرداختن به موضوعاتی مانند اسیدپاشی، تبعیض طبقاتی، بی‌عدالتی اجتماعی و عشق‌های بیمارگونه، توانست نظر منتقدان و مخاطبان را به خود جلب کند.

این اثر روایت‌گر داستان گروهی خلافکار خیابانی به نام لانتوری است که با سرقت و باج‌گیری روزگار می‌گذرانند. اعضای این گروه که از دل نابرابری‌های اجتماعی برخاسته‌اند، برای رسیدن به خواسته‌هایشان از هیچ کاری دریغ نمی‌کنند. درمیان آن‌ها، پاشا (نوید محمدزاده) که شخصیتی خشن اما درعین‌حال احساساتی دارد، به‌شدت عاشق مریم (مریم پالیزبان)، دختری فعال اجتماعی و روزنامه‌نگار می‌شود.

مریم دختری مستقل، روشنفکر و طرفدار حقوق شهروندی است که برای اصلاح جامعه تلاش می‌کند. پاشا که عشق را با تملک اشتباه گرفته است وقتی با جواب رد مریم مواجه می‌شود، دست به اقدامی هولناک می‌زند و او را قربانی اسیدپاشی می‌کند. این اتفاق نه‌تنها زندگی مریم را برای همیشه تغییر می‌دهد، بلکه سوالات عمیقی درباره انتقام، بخشش و عدالت مطرح می‌کند.

فیلم عنکبوت

• تاریخ اکران: 1398
• کارگردان: ابراهیم ایرج‌زاد
• بازیگران: محسن تنابنده، ساره بیات، شیرین یزدان‌بخش، ماهور الوند، فرید سجادی حسینی

از عنکبوت می‌توان به‌عنوان فیلم جنایی ایرانی که بر اساس داستان‌های واقعی ساخته شده‌اند، نام برد. این فیلم روایتی از زندگی سعید حنایی قاتل زنجیره‌ای مشهدی است که در اوایل دهه ۸۰ چندین زن را به قتل رساند و انگیزه خود را پاک‌سازی جامعه از فساد اخلاقی عنوان کرد.

محسن تنابنده در این فیلم نقش سعید حنايي را بازی می‌کند. مردی که با توجیهات شخصی و اعتقادی، زنان خیابانی را قربانی جنایات خود می‌کند. فیلم سعی دارد مخاطب را به لایه‌های روان‌شناختی و اجتماعی این قاتل نزدیک کند و نشان دهد که چگونه باورهای فردی و شرایط اجتماعی می‌توانند انسان را به‌سمت جنایت سوق دهند.

عنکبوت برخلاف بسیاری از فیلم‌ های جنایی به‌جای تمرکز صرف بر قتل‌ها به دنیای درونی شخصیت قاتل پرداخته است و تلاش کرده تا انگیزه‌ها، درگیری‌های ذهنی و حتی تضادهای او را به‌تصویر بکشد. همین موضوع، باعث شده فیلم از یک اثر صرفا جنایی فراتر رود و تبدیل به یک فیلم سینمایی اجتماعی ایرانی هم شود.

فیلم قرمز

• تاریخ اکران: 1377
• کارگردان: فریدون جیرانی
• بازیگران: محمدرضا فروتن، هدیه تهرانی، کمند امیرسلیمانی، توران مهرزاد
  

قرمز جزو بهترین فیلم های جنایی ایرانی براساس واقعیت در نظر گرفته می‌شود. در ابتدای سال ۷۶، خبری هولناک در صفحه حوادث روزنامه ایران منتشر شد. زنی به نام ام‌البنین پس از آنکه در بیمارستان جان خود را از دست داد، پیش از مرگش داستان دلخراش زندگی‌اش را برای پرستاران بازگو کرد. این روایت تلخ به سرعت در رسانه‌ها پخش و در نهایت منجر به ساخت فیلم قرمز شد.

داستان فیلم درباره یک مثلث عشقی است که در آن شخصیت‌های مختلف به‌طور موازی با احساسات و روابط پیچیده‌شان درگیر هستند. هستی، زنی است که پس از از دست دادن همسرش با مردی ثروتمند به‌نام ناصر ازدواج می‌کند؛ اما زندگی مشترک آن‌ها به زودی به کابوسی مبدل می‌شود.

ناصر مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید به‌شدت به هستی مشکوک است و با کوچک‌ترین بهانه او را مورد ضرب و شتم قرار می‌دهد. این دختر برای رهایی از این زندگی جهنمی به دادگاه پناه می‌برد. قاضی باوجود اظهار عشق ناصر به وی توصیه می‌کند که برای اثبات ادعاهایش به پزشکی قانونی مراجعه کند.

ناصر اما دست از پا خطا نمی‌گذارد و با ربودن طلا، دختر هستی، او را به خانه پدری خود می‌برد. هستی که از این اتفاق به شدت شوکه شده با کمک یک زوج خبرنگار که در دادگاه با آن‌ها آشنا شده بود، به خانه پدری ناصر می‌رود. غافل از اینکه ناصر و خواهرش در کمین او نشسته‌اند و قصد دارند به زندگی او پایان دهند. این داستان تلخ، روایتی از خشونت خانگی و عواقب وحشتناک آن است. این فیلم به‌خوبی توانست به جذابیت‌های داستانی و احساسی خود بپردازد و به‌‌عنوان بهترین فیلم درام ایرانی در سال 1377 شناخته شود.

فیلم شب‌های تهران

• تاریخ اکران: 1379
• کارگردان: داریوش فرهنگ
• بازیگران: میترا حجار، شقایق فراهانی، یوسف مرادیان، فرهاد آئیش

فیلم شب‌های تهران یکی از بهترین فیلم های سینمایی ایرانی است که به موضوع قتل‌های زنجیره‌ای دهه هفتاد می‌پردازد. این فیلم که از فیلمنامه‌ای به قلم تهمینه میلانی اقتباس شده است، با روایتی جذاب و بازی‌های درخشان بازیگران مخاطب را به دل تهران آن سال‌ها می‌برد.

داستان فیلم درباره دو دانشجوی روزنامه‌نگار است که درحال تحقیق روی پرونده‌ای از قتل‌های سریالی هستند که شباهت زیادی به جنایات خفاش شب دارد. این اثر با پرداختن به موضوعاتی ازجمله جرم، جنایت، روزنامه‌نگاری و وضعیت اجتماعی آن دوران به یک اثر اجتماعی-جنایی تبدیل شده است.

یکی از نکات قابل توجه شب‌های تهران، نمایش چالش‌های روزنامه‌نگاران در آن دوران است. کسانی‌که باوجود همه محدودیت‌ها، تلاش می‌کردند تا حقیقت را به مردم بگویند.

فیلم بی بدن

• تاریخ اکران: 1402
• کارگردان: مرتضی علیزاده
• بازیگران: مینا وحید، الناز شاکردوست، سروش صحت، گلاره عباسی، نوید پورفرج

به بی‌بدن می‌توان به‌عنوان یکی از فیلم های بر اساس واقعیت ایرانی جدید اشاره کرد. این فیلم با الهام از پرونده‌های واقعی جنایی به‌ویژه پرونده غزاله شکور، در جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و با واکنش‌های متفاوت منتقدان و مخاطبان روبه‌رو شد.

این فیلم داستان زندگی زنی جوان را روایت می‌کند که به طرز فجیعی به قتل می‌رسد و جنازه او هیچوقت پیدا نمی‌شود. این اثر باوجوداینکه براساس یک رویداد واقعی ساخته شده است؛ اما در برخی جزئیات با پرونده اصلی تفاوت دارد. این تفاوت‌ها باعث شد که فیلمساز به جای پرداختن به جزئیات واقعی به روایت داستانی بپردازد که به‌صورت همزمان هم هیجان‌انگیز باشد و هم به مسائل اجتماعی بپردازد.

معرفی بهترین فیلم های جنایی بر اساس واقعیت ایرانی

در این مقاله با برخی از بهترین فیلم های جنایی ایرانی بر اساس واقعیت آشنا شدیم. این فیلم‌ها نه‌تنها ما را سرگرم می‌کنند، بلکه به ما اجازه می‌دهند تا به عمق روان انسان و پیچیدگی‌های جامعه نفوذ کنیم. حال، نوبت شماست تا نظرات خود را با ما در میان بگذارید. آیا شما نیز مانند ما به فیلم‌ های جنایی بر اساس واقعیت علاقه‌مند هستید؟ کدام‌یک از این فیلم‌ها بیشتر توجه شما را جلب کرده است؟ نظرات و تجربیات خود را در بخش کامنت‌ها با ما به اشتراک بگذارید تا بتوانیم با هم درباره این موضوع جذاب گفت‌وگو کنیم.