خواب نوزاد چه قدر، چگونه و چه زمانی باید باشد؟
خواب نوزاد و خوابیدن نوزاد یکی از مسائلی است که تمام والدین در مورد آن سوال دارند. اینکه نوزاد چه قدر باید بخوابد، چه ساعاتی باید بخوابد، با چه روش‌هایی باید بخوابد یا اصلا چرا نوزاد به خوبی نمی‌خوابد از جمله سوالاتی است که همه والدین می‌پرسند.
خواب نوزاد خصوصا در روزها و ماه‌ها اول بعد از تولد، نقش تعیین کننده‌ای در رشد او و البته استراحت مادر دارد. اگر شرایط اجازه بدهد که نوزاد بتواند خوب بخوابد، مادر نیز به اندازه کافی استراحت می‌کند و برای نگهداری و شیردهی نوزاد آماده می‌شود. در غیر این صورت خستگی بر مادر چیره می‌شود و نه تنها خلق و خوی او را تحت تاثیر قرار می‌دهد، بلکه در تولید شیر او نیز تاثیر دارد.
خواب نوزاد چه قدر باشد؟
در روزها و ماههای اول تولد، مهمترین کاری که نوزاد می‌کند، خوابیدن در کنار شیر خوردن است. خوب خوابیدن نوزاد برای رشد فیزیکی، توسعه عصبی و توسعه مغز اهمیت بسیار زیادی دارد. خواب خوب نوزادان کمک می کند تا آنها بهتر یاد بگیرند و خوش اخلاق‌تر باشند.
نوزادان ساعات زیادی از ابتدای عمر خود را می‌خوابند؛ در واقع حدود 8 تا 9 ساعت از روز و 8 ساعت از شب را می خوابند؛ البته اکثر نوزادان توانایی پیوسته خوابیدن را ندارند و تا 3 ماهگی هر 3 تا 4 ساعت یکبار از خواب بیدار می شوند و شیر می‌خورند.
به عبارت دیگر معمولا نوزادان حدود 15 تا 18 ساعت در شبانه‌روز می‌خوابند، اما تنها در دوره‌های کوتاه مدت 2 تا 4 ساعته. معمولا نوزاد در ماههای ابتدایی زندگی‌اش، هر زمان که خسته باشد، به خواب می‌رود؛ به همین دلیل است که در ماههای اولیه تقریبا خواب نیمروزی او زیاد است و در طول روز میخوابد.
هر چه سن نوزاد کمتر باشد، بیشتر میخوابد و هر چه بزرگتر شود، از میزان خواب روزانه او کم می‌شود.
خواب نوزاد چگونه باید باشد؟
کیفیت خواب نوزاد اهمیت بسیار زیادی دارد. برای تامین این کیفیت حتما به محیطی که نوزاد را می‌خوابانید توجه کنید. همچنین لوازم و کالای خواب نوزاد را نیز فراهم کنید. خوابیدن در محیط‌های شلوغ، پر سر و صدا و پر از همهمه آرامش را از نوزاد می‌گیرد و اجازه نمی‌دهد که او استراحت با کیفیت داشته باشد؛ در نتیجه بعد از بیدار شدن، خلق و خوی خوبی ندارد و مدام بهانه‌جویی می‌کند و نق می‌زند.
اهمیت دادن به کیفیت خواب نوزاد از همان ابتدای تولد در آرامش داشتن نوزاد و رفتار صحیح خواب او تاثیر بسیار زیادی دارد. به جز محیط خواب مناسب، بوی مادر هم برای خوب و راحت خوابیدن نوزاد اهمیت دارد. از همین جهت حتما در کنار نوزاد خود بخوابید یا اینکه لباس خود را در کنار متکای نوزاد قرار دهید تا او از بوی لباس شما، آرامش بگیرد و با خیال راحت و آسوده بخوابد.
خواب نوزاد را چگونه تنظیم کنیم؟
نوزاد هر زمانی از شبانه‌روز که احساس خستگی داشته باشد، برای خوابیدن بهانه‌جویی می‌کند و از شما میخواهد که او را بخوابانید. مادر و به طور کلی سیستم زندگی و خوابیدن والدین به شدت در شکل‌دهی خواب شب نوزاد تاثیر دارد.
توصیه می‌شود از زمان بارداری، ساعات خواب شبانه خود را تنظیم کنید تا جنین از دوران جنینی به این ساعات عادت کند و در زمان نوزادی نیز از همین عادت پیروی کند.
شما باید به نوزاد خود در خوابیدن کمک کنید، زیرا او هنوز یاد نگرفته است که در هنگام خستگی چه طور بخوابد. استفاده از گهواره برای خوابیدن نوزاد می‌تواند کمک بسیار زیادی کند. تکان‌های آرام و ملایم گهواره و لالایی خواندن مادر منجر به آرامش نوزاد و به خواب فرو رفتن او می‌شود.
برای تنظیم خواب شب نوزاد از همان روزهای ابتدای تولد اقدام کنید. ساعت 10 شب محیط را برای خوابیدن نوزاد آماده کنید؛ نور محیط را کم کنید و بعد از سیر کردن شکم نوزاد، عوض کردن پوشک او و تن کردن لباس مناسب و راحت برای خواب، همراه کودک خود بخوابید. البته بدیهی است که در ماههای اول تولد کودک به دلیل رنج بردن از درد‌های کولیکی، خصوصا در شب‌ها، به سختی به خواب می‌رود، اما این دوران خیلی زود تمام می‌شود و کودک به زودی به راحتی خواهد خوابید. برای کنترل درد‌های کولیکی از قطره‌ها و داروهای موجود با نظر پزشک و طبق ساعت استفاده کنید.
معمولا هر کودک در ساعت مشخصی از شبانه‌روز دچار درد کولیکی می‌شود. کم کم این ساعت را می‌توانید شناسایی کنید و پیش از شروع درد از قطره‌های مناسب استفاده کنید. به یاد داشته باشید که بستن و گرم نگه داشتن شکم نوزاد، قنداق کردن و تکان دادن او در گهواره در کنترل درد‌های کولیکی و خوابیدن او تاثیر زیادی دارد.
تاثیر خواب در رشد نوزاد
همه تلاش خود را کنید که نوزاد بین ساعات 10 شب تا 2 صبح خواب باشد؛ زیرا هورمون رشد در این ساعات ترشح می‌شود و خواب بودن در این ساعات از شب به شدت در رشد کودک تاثیر دارد. در مورد خواب روز نوزاد، اجازه دهید خودش تصمیم بگیرد. به نشانه‌های خواب‌آلود بودن او توجه کنید؛ چشمان قرمز و پف کرده، خمیازه کشیدن، مالیدن چشم‌ها، نق زدن و بهانه گرفتن همگی نشان از این است که کودک از شما میخواهد که او را بخوابانید.
اگر به اندازه کافی با کودک خود بازی کنید و او را خسته کنید، سریع‌تر به خواب می‌رود. البته گاهی نیز خستگی زیاد باعث می‌شود که نوزاد به سختی بخوابد. در هر صورت شما بعد از مدتی الگوی خواب نوزاد خود را یاد خواهید گرفت. توجه داشته باشید که با وضع قوانین و با کمی پشتکار و جدیت می‌توانید الگوی خواب کودک‌تان را تنظیم کنید و ساعات خواب و بیداری را برای او مشخص کنید.
تاثیر عروسک خواب برای خواباندن کودک
یکی از کارهایی که می‌توانید برای خوب و بهتر خوابیدن کودک خود انجام دهید، عادت دادن او به عروسک خواب است. عروسک‌های کودک را در اختیار او قرار دهید و اجازه دهید با آنها بازی کند. به مرور زمان متوجه می‌شوید که کودک با یکی از عروسک‌هایش ارتباط بیشتری برقرار می‌کند و همیشه به آن توجه دارد. عروسکی را انتخاب کنید که از هر جهت ایمن و نرم باشد. معمولا از سن 8 ماهگی به بعد کودک می‌تواند با عروسک‌هایش ارتباط خوبی بگیرد. با این وجود شما از سن پایین‌تر عروسک‌ها را به او معرفی کنید و هنگام خواب از آنها نیز کمک بگیرید. کم کم متوجه می‌شوید که کودک عروسک خاصی را در آغوش می‌گیرد و با آن میخوابد.
کمک گرفتن از عروسک خواب نه تنها در خواباندن کودک، خوب خوابیدن کودک و آرامش خواب کودک تاثیر دارد، بلکه برای جدا کردن جای خواب او از والدین نیز بسیار موثر و کمک کننده است.
کلام آخر
از همان ابتدای تولد روی خواب نوزاد خود حساس باشید. شرایط را فدای خواب خوب و با کیفیت نوزاد نکنید.
او باید یاد بگیرد خوب و به موقع بخوابد. این آموزش از جانب والدین باید با برنامه دقیق و با جدیت و با فراهم کردن شرایط مناسب خواب اتفاق بیفتد.
هرگز موضوع خواب کودک را سبک ندانید و اجازه ندهید که کودک تا پاسی از شب بیدار باشد و هر ساعتی که میخواهد بخوابد. خوابِ خوب نعمت بزرگی است که نه تنها در رشد فیزیکی، بلکه در خلق و خو و رفتار کودک تاثیر مستقیم دارد؛ پس آن را جدی بگیرید.
