بهترین فیلم های نوآر به علت داستان‌های هوشمندانه و دیالوگ‌های قویشان، طرفداران بسیاری دارند. این ژانر از زمان پیدایشش همواره محبوب بوده است، به‌ویژه در دهه 1940 میلادی، که رویدادهای تاریخی باعث افزایش علاقه مردم به آن شد. سبک تاریک و تلخ این ژانر که به خوبی بازتاب‌دهنده افکار آمریکایی است، توجه زیادی را جلب کرد و بهترین فیلم های هالیوودی را از خود به یادگار گذاشت.
نخستین‌بار نینو فرانک در سال 1946، این اصطلاح را برای توصیف نوع خاصی از فیلم‌های آمریکایی به کار برد. برخلاف ژانرهای دیگر مانند وسترن که تعریفشان آسان است، نوآر همواره با ابهام و معما، همراه خواهد بود و هنوز هم تعیین دقیق آن، دشوار است. در فیلم های نوآر، بسیاری از صحنه‌ها در شب رخ می‌دهند و نورپردازی‌ها تضاد زیادی دارند. خیابان‌های بارانی و خیس در این فیلم‌ها رایج هستند. همچنین، استفاده از بازگشت به گذشته و صدای راوی در این آثار فراوان دیده می‌شود. تمرکز این فیلم‌ها بر انگیزه‌های روانی نامتعارف، سرگشتگی و ناامیدی قهرمان داستان است که در پی ناکامی‌هایش به دنبال راهی برای پیشرفت می‌گردد.
فیلم نوآر – Film noir چیست؟
اصطلاح نوآر به سادگی به معنای فیلم تاریک است و به دیدگاه عمیقا منفی نسبت‌به بشریت اشاره دارد. داستان‌هایی مانند Hardboiled که به دوران رکود بزرگ آمریکا می‌پردازند، به عنوان منبع اصلی تاثیرات این ژانر شناخته می‌شوند. از نظر سبک، فیلم های نوآر بسیاری از تکنیک‌های سینمایی خود را از هنرهای آلمانی الهام گرفته‌اند.
این آثار دیدگاهی تلخ و واقع‌گرا از زندگی و پایان آن را به تصویر می‌کشند که تحت‌تاثیر رئالیسم شاعرانه فرانسوی و نئورئالیسم ایتالیایی قرار دارد. بهترین فیلم های نوآر که در گذشته تولید شدند، منبع الهام فوق‌العاده‌ای برای سازندگان جدید به شمار می‌روند و هنرمندان سینما می‌توانند از آن‌ها درس بگیرند؛ زیرا تکنیک‌ها، مضامین و عناصر هنری امروزی به شدت با آثار استادان قدیمی پیوند خورده است.
فیلم رانندگی – Drive
- سال اکران: سال 2011 میلادی
- ژانر: هیجانی، نئو-نوآر
- کارگردان: Nicolas Winding Refn
- بازیگران: Ryan Gosling ،Carey Mulligan ،Bryan Cranston ،Christina Hendricks
- امتیاز: 7.8 از IMDb
رانندگی را می‌توان یکی از بهترین فیلم های نوآر در سال‌های اخیر به‌شمار آورد. فیلمنامه این اثر توسط حسین امینی، فیلمنامه‌نویس ایرانی، براساس رمانی به‌همین‌نام نوشته جیمز سالیس اقتباس شده است.
رایان گاسلینگ در این اثر نقش یک راننده حرفه‌ای بدلکاری در هالیوود را ایفا می‌کند که برای تامین معاش و گذران زندگی، شب‌ها به‌عنوان راننده فراری برای خلافکاران کار می‌کند. او در یکی از این ماموریت‌های خطرناک با پیچیدگی‌های غیرمنتظره‌ای روبه‌رو و متوجه می‌شود که هم پلیس‌ها و هم روسای خلافکارش به‌شدت به دنبال او هستند. این موقعیت دشوار وی را در شرایطی قرار می‌دهد که باید برای بقا و نجات جان خود تلاش کند.
Drive که در جشنواره‌های معتبر جهانی ازجمله جشنواره فیلم کن به نمایش درآمد با استقبال گسترده منتقدان و مخاطبان روبه‌رو شد. نیکلاس ویندینگ رفن، کارگردان این اثر، موفق به کسب جایزه بهترین کارگردانی از جشنواره کن شد. همچنین، در هشتادوچهارمین دوره جوایز اسکار نامزد دریافت جایزه بهترین تدوین صدا شد.
فیلم نوآر کوچه کابوس – Nightmare Alley
- سال اکران: سال 2021 میلادی
- ژانر: روانشناختی، نئو-نوآر
- کارگردان: Guillermo del Toro
- بازیگران: Bradley Cooper ،Cate Blanchet ،Toni Collette ،Willem Dafoe
- امتیاز: 7 از IMDb
فیلم کوچه کابوس اقتباسی از رمانی به‌همین‌نام نوشته ویلیام لیندزی گرشام است. داستان فیلم درباره استن کارلیسل، مردی حیله‌گر و بلندپرواز است که با استفاده از مهارت‌های کلامی به فریب دیگران می‌پردازد. همکاری او با دکتر لیلیث ریتر یک روانپزشک خطرناک، پیچیدگی‌های این اثر درام را افزایش می‌دهد.
فیلم Nightmare Alley که در سال ۲۰۲۱ توسط کمپانی سرچ‌لایت پیکچرز منتشر شد در جشنواره اسکار هم حضور داشت و به‌عنوان یکی از مدعیان اصلی دریافت جوایز اسکار ۲۰۲۲ شناخته شد.
فیلم عشق دروغ خونین – Love Lies Bleeding
- سال اکران: سال 2024 میلادی
- ژانر: اکشن، ماجراجویانه، مجرمانه، نوآر، رمزآلود
- کارگردان: Rose Glass
- بازیگران: Dave Franco, Anna Baryshnikov, Katy O’Brian, Kristen Stewart
- امتیاز: 6.7 از IMDb
عشق دروغ خونین فیلمی درام و روانشناختی به کارگردانی روز گلس، محصول سال 2024 است. این فیلم داستان زنی به‌نام جسی را دنبال می‌کند که در دنیای پر رقابت و خشن بدنسازی گرفتار شده است. او برای رسیدن به اوج موفقیت و بدن ایده‌آل، با چالش‌های روحی و جسمی فراوانی روبه‌رو می‌شود. فیلم به کندوکاو در روان جسی و تأثیرات منفی وسواس بر بدن، روابط و هویت فردی می‌پردازد. از طرف دیگر، رقابت‌های شدید و فشارهای جامعه بر زنان جهت دستیابی به استانداردهای غیرواقعی زیبایی، از موضوعات محوری این فیلم است.
این اثر سینمایی از دیدگاه اجتماعی، نقدی تند بر استانداردهای زیبایی تحمیل‌شده توسط جامعه و صنعت بدنسازی ارائه می‌دهد. فیلم به‌وضوح نشان می‌دهد که چگونه فشارهای اجتماعی و انتظارات فرهنگی می‌توانند منجر به خودویرانگری و از دست دادن هویت واقعی فرد شوند. در ساختار روایی این فیلم، جسی نماد زنی است که در تلاش برای رسیدن به یک تصویر ایده‌آل، از خود و دیگران فاصله می‌گیرد و به تدریج در مسیر خودویرانگری قدم می‌گذارد.
فیلم خیابان اسکارلت – Scarlet Street
- سال اکران: سال 1945 میلادی
- ژانر: دلهره‌آور، درام، نوآر، مجرمانه، تراژدی
- کارگردان: Fritz Lang
- بازیگران: Dan Duryea, Edward G. Robinson, Margaret Lindsay, Joan Bennett
- امتیاز: 7.7 از IMDb
خیابان اسکارلت از بهترین فیلم های نوآر قدیمی به شمار می‌رود که نامش با گذشت این همه سال همچنان بر سر زبان‌هاست و اکثر سینما دوستان برای یک‌بار هم که شده به تماشای آن، نشسته‌اند. داستان این اثر به روایت زندگی کریس کراس می‌پردازد. در یک شب بارانی، او زنی زیبا به‌نام کیتی را از دست دوست پسرش، جانی، نجات می‌دهد. کریس که نقاش تازه‌کاری است، اجازه می‌دهد کیتی فکر کند او یک بازیگر ثروتمند است. به درخواست جانی، کیتی و کریس در یک آپارتمان زندگی می‌کنند و از همین نقطه، داستان شکل تازه‌ای به خود می‌گیرد.
کریس کراس به عنوان یک فرد ساده‌لوح و نقاش تازه‌کار، در دام زندگی پر از دروغ کیتی و جانی گرفتار می‌شود. این فیلم نشان می‌دهد که چگونه فریب و تظاهر به داشتن زندگی‌ای که واقعیت ندارد، می‌تواند منجر به فروپاشی شخصیت و زندگی افراد شود. “خیابان اسکارلت” همچنین بر نقش طبقه اجتماعی و تأثیر آن بر انتخاب‌ها و روابط افراد تأکید دارد، جایی‌که تفاوت‌های طبقاتی و تلاش برای فرار از واقعیت، درنهایت به تراژدی و ناامیدی منجر می‌شود.
فیلم یادگاری – Memento
- سال اکران: سال 2000 میلادی
- ژانر: نوآر، رازآلود، دلهره‌آور، قهرمانانه
- کارگردان: Christopher Nolan
- بازیگران: Joe Pantoliano, Guy Pearce, Mark Boone Junior, Carrie-Anne Moss
- امتیاز: 8.4 از IMDb
این روزها کریستوفر نولان به یکی از مشهورترین فیلم‌سازان جهان تبدیل شده است. او زمانی با محدودیت‌های مالی و اعتبار، مواجه بود و فیلم‌های کمتر شناخته‌شده‌ای می‌ساخت که همگی تبدیل به شاهکارهای سینمایی شدند. یکی از این آثار Memento است که با آن به شهرتی بی‌سابقه دست یافت.
این اثر از بهترین فیلم های جهان محسوب می‌شود و درباره شخصیت لئونارد شلبی (با بازی گای پیرس) است؛ مردی که پس از یک حمله مرموز به خودش و همسرش، دیگر نمی‌تواند خاطرات جدیدی بسازد. او به‌طور وسواس‌گونه‌ای به دنبال قاتل همسرش می‌گردد و برای نگهداری اطلاعات مهم، عکس‌های پولارویدی را همه‌جا حمل و بدنش را پر از خالکوبی می‌کند.
نولان فیلمش را با استفاده از یک ترفند ساختاری پیچیده طراحی کرد که شامل دو خط روایی موازی است. این رویکرد تنش و غیرقابل اطمینان بودن روایت را افزایش می‌دهد، به‌گونه‌ای که لئونارد یک لحظه قهرمان داستان و لحظه دیگر شخصیت منفی آن، خواهد بود.
فیلم نوآر آدم‌کش – The Killer
- سال اکران: شال 2023 میلادی
- ژانر: اکشن، ماجراجویی، مجرمانه، دلهره‌آور، نوآر، رازآلود
- کارگردان: David Fincher
- بازیگران: Charles Parnell, Michael Fassbender, Arliss Howard, Tilda Swinton
- امتیاز: 6.7 از IMDb
فیلمنامه این اثر بر اساس مجموعه رمان گرافیکی فرانسوی به همین نام اثر الکسیس نولن و لوک جاکامون ساخته شده است. در این فیلم، مایکل فاسبندر نقش یک قاتل سیاسی را ایفا می‌کند که پس از ناکامی در انجام ماموریتش، به دام یک شکارچی بین‌المللی می‌افتد. این فیلم به‌طورکلی نقدهای مثبتی از منتقدان دریافت کرد و به‌خاطر کارگردانی استادانه و داستان پیچیده‌اش، به‌طور ویژه‌ای مورد توجه قرار گرفت. باتوجه‌به تم تاریک و روانشناختی‌اش، این اثر را می‌توان در زمره بهترین فیلم های نوآر دانست که با خلق فضایی پرتعلیق و داستانی پیچیده، تجربه‌ای جذاب و هیجان‌انگیز برای علاقه‌مندان به ژانرهای جنایی و روانشناختی ارائه می‌دهد.
فیلم مرد عوضی – The Wrong Man
- سال اکران: سال 1956 میلادی
- ژانر: نوآر، درام
- کارگردان: Alfred Hitchcock
- بازیگران: Anthony Quayle, Henry Fonda, Harold J. Stone, Vera Miles
- امتیاز: 7.4 از IMDb
این اثر یکی از معدود فیلم‌های هیچکاک به شمار می‌رود که بر اساس یک داستان واقعی ساخته شده است و به دقت وقایع یک زندگی واقعی را دنبال می‌کند. فیلم دارای ساختاری مستندگونه است و از دیگر ویژگی‌های معمول فیلم‌های او فاصله دارد. او در این اثر، به روایت یک داستان واقعی با شخصیت‌های واقعی به جز شخصیت‌های اصلی مانند بالسترو و همسرش، می‌پردازد. بالسترو (با بازی فوندا) نوازنده یکی از کلوب‌های شبانه، به‌دلیل شباهت زیادش به یک خلافکار به اشتباه دستگیر می‌شود و داستان این فیلم نوآر که توسط کارگردان مطرح و مرموز سینما، ساخته شده است را رقم می‌زند.
این اثر به شکلی بی‌رحمانه نشان می‌دهد که چگونه نهادهای قانونی و پلیسی می‌توانند بر اساس ظواهر و شباهت‌های سطحی، زندگی افراد بی‌گناه را به کابوسی واقعی تبدیل کنند. “مرد عوضی” همچنین بر تاثیرات اجتماعی و روانی این سوءتفاهم‌ها بر خانواده و جامعه تاکید دارد و به نقد آسیب‌پذیری انسان‌ها در برابر نظام‌های ناکارآمد و بی‌احساس می‌پردازد. فیلم با ساختار مستندگونه‌اش، این پیام را با قدرت بیشتری به مخاطب منتقل می‌کند و او را به تفکر درباره عدالت و انسانیت وامی‌دارد.
فیلم جایی برای پیرمردها نیست – No Country For Oldmen
- سال اکران: سال 2007 میلادی
- ژانر: مجرمانه، درام، دلهره‌آور، نوآر
- کارگردانان: Ethan Coen, Joel Coen
- بازیگران: Josh Brolin, Tommy Lee Jones, Woody Harrelson, Javier Bardem
- امتیاز: 8.2 از IMDb
این اثر بر اساس رمانی به همین نام از کورمک مک‌کارتی ساخته شد و توانست از 8 نامزدی در جوایز اسکار 2007، 4 جایزه از جمله بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین فیلمنامه اقتباسی و بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را به دست آورد. این فیلم با ترکیب زیبایی از فضای تاریک و تنش‌های روانی، برخی از عناصر بهترین فیلم های نوآر را در روایت خود جای داده است.
داستان فیلم درباره یک شکارچی است که پس از یافتن پول نقد حاصل از یک معامله مواد مخدر در نزدیکی ریوگرانده، با عواقب وحشتناک آن مواجه می‌شود. این شروعی برای خشونت و درگیری‌های بی‌رحمانه میان شخصیت‌های اصلی است که آن را به یکی از آثار تحسین‌شده در ژانر نوآر مدرن تبدیل کرده است.
فیلم جنگل آسفالت – The Asphalt Jungle
- سال اکران: سال 1950 میلادی
- ژانر: دزدی، نوآر، درام، دلهره‌آور، مجرمانه
- کارگردان: John Huston
- بازیگران: Jean Hagen, Sterling Hayden, James Whitmore, Louis Calhern
- امتیاز: 7.8 از IMDb
این اثر سیاه و سفید در سبک فیلم نوآر از بهترین فیلم های کلاسیک زمان خود محسوب می‌شود و براساس رمانی به‌همین‌نام از دبلیو آر بورنت نوشته شده است و داستانی درباره سرقت جواهرات در یکی از شهرهای میانه آمریکا را روایت می‌کند.
بازیگران اصلی شامل استرلینگ هایدن، لوئیس کالهرن و ژان هاگن هستند و مرلین مونرو نیز در یکی از نقشهای اولیه‌اش در این اثر حضور دارد. این فیلم نامزد چهار جایزه اسکار شد و در سال 2008، به عنوان یک اثر از نظر فرهنگی، تاریخی یا زیبایی شناختی قابل‌توجه، در فهرست ملی فیلم ایالات متحده توسط کتابخانه کنگره ثبت گردید.
داستان درباره داک، تبهکاری باهوش، شکل می‌گیرد که به تازگی از زندان آزاد شده است. او نقشهای هوشمندانه برای یک سرقت میلیون دلاری طراحی می‌کند و جهت اجرای آن به چند هم‌دست نیاز دارد که به سرعت آن‌ها را استخدام می‌کند تا عملیاتش، آغاز گردد.
فیلم هویت – Identity
- سال اکران: سال 2003 میلادی
- ژانر: رمزآلود، دلهره‌آور، نوآر
- کارگردان: James Mangold
- بازیگران: Amanda Peet, John Hawkes, Ray Liotta, John Cusack
- امتیاز: 7.3 از IMDb
فیلم روانشناسانه، رازآلود و جنایی هویت به کارگردانی جیمز منگولد و تهیه‌کنندگی همسرش، کتی کنراد، ساخته شد. این اثر که می‌توان آن را در فهرست بهترین فیلم های نوآر قرار داد، داستان ده غریبه را روایت می‌کند که در یک مکان متروکه در نوادا به‌دلیل طوفان و باران، گیر می‌کنند و یکی پس از دیگری کشته می‌شوند؛ موضوعی که جذابیت و هیجان داستان را برای مخاطب دوچندان می‌کند.
این فیلم با ترکیب چند ژانر مختلف، به بررسی هویت و نقش فردیت در بقا و نابودی انسان‌ها می‌پردازد. داستان در مکان محصور و بسته‌ای رخ می‌دهد که تضادهای درونی و بیرونی شخصیت‌ها را به تصویر می‌کشد. هر شخصیت نماد بخشی از یک کل بزرگتر است و تعاملات میان آن‌ها تلاش انسان‌ها برای بقا در شرایط بحرانی و اضطراب‌آور را نشان می‌دهد.
فضای بسته و متروکه فیلم انسان‌ها را از جامعه و نهادهای محافظ آن جدا کرده و وادارشان می‌کند تا با ترس‌ها و رازهای درونی خود روبه‌رو شوند. این اثر به‌عنوان تمثیلی اجتماعی، ناپایداری و شکنندگی هویت فردی و اجتماعی را در مواجهه با تهدیدات به تصویر می‌کشد و به بررسی این موضوع می‌پردازد که آیا فردیت ما تنها در برابر تهدیدات بیرونی تعریف می‌شود یا هراس‌های درونی ما نیز می‌توانند به فروپاشی شخصیت‌مان منجر شوند.
فیلم نشانی از شر – Touch of Evil
- سال اکران: سال 1958 میلادی
- ژانر: نوآر، دلهره‌آور، مجرمانه، درام
- کارگردان: Orson Welles
- بازیگران: Orson Welles, Charlton Heston, Joseph Calleia, Janet Leigh
- امتیاز: 8 از IMDb
داستان این فیلم درباره کارآگاه میگل وارگاس (با بازی چارلتون هستون) شکل گرفته است که در میانه ماه عسل خود مجبور می‌شود تا حادثه‌ای را در یک شهر کوچک در مرز ایالات متحده و مکزیک بررسی کند. در طول ساختار روایی این اثر سینمایی جذاب، او با یک شبکه بی‌رحمانه از انتقام و زوال اخلاقی روبه‌رو می‌شود.
کارگردانی خلاقانه و دلهره‌آور اورسن ولز، همراه با فیلمبرداری فوق‌العاده راسل متی، از کادربندی‌های غیرمعمول، زوایای عمیق و نورپردازی‌های اغراق‌آمیز اکسپرسیونیسم آلمانی بهره میبرد و جلوه‌های بصری فیلم نوآر را به اوج می‌رساند تا این اثر به بهترین فیلم درام خارجی تبدیل شود. فیلم Touch of Evil، از لانگ‌شات ابتدایی تا پایان غم‌انگیز، مخاطب را در دنیایی پر از جنایت، فحشا، مواد مخدر، زوال اخلاقی، تنش‌های نژادی و فرهنگ فاسد غرق می‌کند.
هفت – Seven ؛ بهترین فیلم در ژانر نوآر
- سال اکران: سال 1995 میلادی
- ژانر: درام، پلیسی، نوآر، دلهره‌آور، مجرمانه، انتقام‌جویانه
- کارگردان: David Fincher
- بازیگران: Daniel Zacapa, Morgan Freeman, Brad Pitt, Andrew Kevin Walker
- امتیاز: 8.6 از IMDb
اگر به دنبال فهرست ده اثر برتر از بهترین فیلم های جنایی باشید، قطعا هفت، در صدر لیست قرار دارد. یکی از مهم‌ترین و معروف‌ترین فیلم‌های نئو نوآر، تریلر جنایی و روانشناختی فیلم سینمایی هفت است. Se7en در سال 1995، مورد تحسین منتقدان قرار گرفت و در شصت‌وهشتمین مراسم اسکار، برای جایزه بهترین تدوین فیلم نیز نامزد شد. داستان این اثر به روایت دو کارآگاه می‌پردازد که در جست‌وجوی یک قاتل سریالی هستند؛ قاتلی که از هفت گناه کبیره به‌عنوان نشانه‌هایی در جنایاتش استفاده می‌کند.
این اثر نئو نوآر با تمرکز بر هفت گناه کبیره، به تحلیل روانشناختی و فلسفی رفتارهای انسانی می‌پردازد و نشان می‌دهد که چگونه این گناهان می‌توانند به خشونت و جنایت منجر شوند. قاتل سریالی در فیلم، جامعه را به چالش می‌کشد و با استفاده از این گناهان به عنوان ابزار مجازات، به نوعی بازتاب‌دهنده فساد عمیق‌تر و ساختاری‌تر در جامعه است. “هفت” نه‌تنها یک تریلر جنایی، بلکه نقدی تند و تکان‌دهنده بر زوال اخلاقی و پوچی زندگی مدرن تلقی می‌شود. فیلم با پایانی تراژیک و تأثیرگذار، تماشاگران را وادار به تأمل درباره مرزهای باریک بین خیر و شر و پیامدهای غفلت از اصول اخلاقی در جامعه می‌کند.
بهترین فیلم های نوآر برای تماشا
ژانر نوآر یکی از ژانرهایی به حساب می‌آید که طرفداران خاص خود را دارد و بسیاری ریشه آن را به سینمای فرانسه نسبت می‌دهند. این اصطلاح ابتدا در میان منتقدان سینمای فرانسه به معنای سیاه یا تاریک استفاده شد. این ژانر معمولا به فیلم‌های درام جنایی اطلاق می‌شود که بر دیدگاه‌های بدبینانه و تمایلات جنسی افراد در ارتکاب اعمال نادرست تمرکز دارد. دهه‌های 1940 و 1950 میلادی اوج جریان این ژانر محسوب می‌شوند، جایی‌که فیلم‌های کم‌هزینه به صورت سیاه‌وسفید با داستان‌هایی تند و خشن ساخته شدند.
شخصیت‌های اصلی در این نوع فیلم‌ها، معمولا کارآگاهان خصوصی، پلیس‌های مخفی، بوکسورهای پیر، جیب‌برهای ساده، شهروندان قانون‌مدار که به دنیای جرم‌وجنایت کشیده می‌شوند و قربانیان اجتماع هستند. در این نوشتار، به منظور آگاهی بیشتر شما عزیزان، فهرستی از بهترین فیلم های نوآر قدیمی و جدید را تهیه کردیم تا شما با مراجعه‌به آن بتوانید از برترین آثار موجود در این ژانر مطلع شوید.
