در اقتباس ادبی یورگوس لانتیموس باعنوان «بیچاره‌ها»، یک زن جوانِ عجیب به کاوش جهان می‌رود. بازیگر زن، اما استون، در این طنز اجتماعیِ عجیب‌وغریب، خاص و خارق‌العاده حاضر می‌شود. لانتیموس تصاویر خاص و بی‌نظیری را در این فیلم به خورد بیننده می‌دهد، همانطورکه اغلب در آثار مشهور او چون خرچنگ و دندان نیش وجود دارد. من لانتیموس را شاعر سینمای عصر تکنولوژی می‌دانم؛ وی با دراماتیک کردن و آشنایی‌زدایی خاصش سعی در نشان دادن چیزی دارد که هر انسانی از آن دوری می‌کند. در نقد فیلم poor things همراه ما باشید.
مشخصات فیلم بیچارگان – Poor Things
«بیچارگان» یکی از بهترین فیلم های خارجی براساس رمانی از ۱۹۹۲ نوشته‌ی آلاسدیر گری ساخته شد و در هشتادمین جشنواره بین‌المللی فیلم ونیز جایزه شیر طلایی را از آن خود کرد. این فیلم از سوی بنیاد فیلم آمریکا و هیئت ملی نقد فیلم، به‌عنوان یکی از ۱۰ فیلم برتر ۲۰۲۳ انتخاب شد و تاکنون بیش از ۱۰۵ میلیون دلار در سراسر جهان فروش داشته است. علاوه‌براین، موفق‌به کسب دو جایزه گلدن گلوب در بخش بهترین فیلم موزیکال یا کمدی و بهترین بازیگر زن فیلم موزیکال یا کمدی برای اما استون شد.
- کارگردان: یورگوس لانتیموس
- تهیه‌کننده: اد گینی، اندرو لو، یورگوس لانتیموس و اما استون
- فیلمنامه‌نویس: تونی مک‌نامارا بر پایه بیچارگان اثر آلاسدایر گری
- بازیگران: اما استون، مارک رافلو، ویلم دفو، رامی یوسف، کریستوفر ابوت و جراد کارمایکل
- موسیقی: جرسکین فندریکس
- فیلم‌بردار: رابی رایان
- تدوین‌گر: یورگوس ماوروپساریدیس
- مدت زمان: ۱۴۱ دقیقه
- کشور: ایرلند، بریتانیا و ایالات متحده
- هزینه فیلم: ۳۵ میلیون دلار
ساختار روایی
در لندن خیالی در آغاز قرن بیستم، دکتر گادوین باکستر (ویلم دفو) در دانشگاه آناتومی تدریس می‌کند. او در خانه آزمایش‌های نامتعارف خود را انجام می‌دهد. یک روز باکستر جسد باردار بی‌جان یک زن جوان را پیدا می‌کند؛ او با جراحی آخرالزمانی خود، جان تازه‌ای در او می‌دمد؛ در این جراحی مغز فرزند آن زن را که هنوز به دنیا نیامده است در سر بدنِ بی‌جان همان زن می‌گذارد و باید دوباره همه چیز را یاد بگیرد؛ سیر یادگیری آن زن بعد از زنده شدن، من را یاد رفتار بسیاری از انسان‌های عصر تکنولوژی می‌اندازد.
برای ثبت پیشرفت بلا باکستر (اما استون)، گادوین که در فیلم توسط آن زن باعنوان مختصر گاد (یا همان خدا) صدا زده می‌شود، دانش آموز ساده‌لوح مکس مک کندلز (رامی یوسف) را استخدام می‌کند. بلا به‌سرعت باورنکردنی‌ای بدون فوت‌وقت مانند دنیای ناپایدار با ریتم بسیار بالای عصر تکنولوژی درحال پیشرفت است و زبان و بدن خود را می‌شناسد. وقتی گادوین حس می‌کند، بلا به اندازه کافی رشد کرده است، از مک کندل می‌خواهد که با او ازدواج کند؛ اما بلا با وکیلی با نام بادی دانکن ودربرن (مارک روفالو) فرار می‌کند. در ادامه بلا توام با کشف لذت‌های جنسی، به‌همراه ودربرن به لیسبون می‌رود. از آنجا به یک کشتی دریایی، پس از آن توقف‌هایی در اسکندریه و پاریس انجام خواهد شد.
زنی که به‌دنبال راه خود برای آزادی است.
بازیگری
اما استون نقش خود را در نقش بلا باکستر با دقت نفس‌گیری ایفا می‌کند و نوزادی آزاردهنده را حداقل در یک سوم اول فیلم به‌تصویر می‌کشد. با دیدن این فیلم از اما استون می‌شود او را یکی از بهترین بازیگران زن سینمای جهان نامید؛ چراکه به اعتقاد من هر بازیگری که بتواند حداقل دو نقش متفاوت را با جزئیات بسیار بالا بازی کند، او را می‌شود یک بازیگر نامید. کسانی‌که در فیلم‌ها می‌بینید، خود را تنها در موقعیت‌های متفاوت به‌تصویر می‌کشند و اسم‌شان را نمی‌شود بازیگر گذاشت!
علاوه‌بر حضور جدی و تاثیرگذار بازیگران، «بیچاره‌ها» چیزهای بیشتری برای ارائه دارد، محیط فیلم به معنای واقعی کلمه غریب اما آشنا دراماتیک شده است. “کودکی” بلا در خانه باکستر به‌طور کامل سیاه و سفید می‌گذرد و با زاویه باز فیلمبرداری شده است. تنها زمانی رنگی می‌شود که بلا پا به جهان اطرافش می‌گذارد. لیسبون همانطور که یادآور دنیای خارق‌العاده آلیس در سرزمین عجایب است، از استیم پانک (با گوندولا و کشتی‌های هوایی) الهام گرفته است.
استیم پانک چیست؟
جنبش استیم‌پانک برای اولین بار در دهه ۷۰ میلادی ظاهر شد و از جهان داستان‌نویسی ریشه می‌گیرد. این جنبش به سرعت به سایر حوزه‌های هنری مانند مد، موسیقی و فیلم نفوذ کرد.
فیلم‌های استیم‌پانک در دنیای خیالی به‌تصویر کشیده می‌شوند که در آن بشر هنوز اختراع برق را نداشته است. این فیلم‌ها بیشتر در قرن نوزدهم و در سبک دوران ویکتوریایی بریتانیا یا محیط غرب وحشی در ایالات متحده رخ می‌دهند. در این آثار، ماشین‌های بخاری حاکم بر جهان هستند و چرخ‌دنده‌های صنعت آن دوران حضور پررنگی دارند.
استیم‌پانک ژانری در داستان‌های علمی-تخیلی است که در آن، عناصر ویکتوریایی با فناوری بخار و مهندسی کلاسیک ترکیب می‌شوند. این ژانر، دنیایی را به‌تصویر می‌کشد که در آن، گذشته و آینده با هم ادغام می‌شوند و دستگاه‌های قدیمی با ظاهری آینده‌نگرانه و چرخ‌دنده‌های متحرک، جلوه‌ای خاص به آن می‌بخشند.
درون‌مایه فیلم بیچارگان – poor things
این فیلم به‌شدت سورئال (شاید حتی خیلی رئال در عصر تکنولوژی و رفتارهای منحصربه‌فرد و مختص به‌خودش)، اکسپرسیونیستی و استعاری است. داستان بلا نمونه‌ای از نقش زنان در جوامع و زمان‌های مختلف است و درنهایت از یک رهایی می‌گوید.
میزان پذیرش این لحن و تم از درام فیلم ممکن است به میزان درک طنز اجتماعی موجود در دنیای تکنولوژی نیز بستگی داشته باشد. کنایه همیشه خطر سوءتفاهم و جدی‌گرفتن را به همراه دارد. برای من، «بیچاره‌ها» گاهی اوقات بیش‌از حد جسورانه و اغراق‌آمیز است.
فیلم Poor Things لانتیموس، هیولای تاریخ‌ساز فرانکنشتاین را برای اولین‌بار به عنوان یک نسخه فمینیستی به‌تصویر می‌کشد. در این فیلم موضوعاتی در مورد اخلاق و هیولاهای اساسی بشریت (چون دانشمندان عصر تکنولوژی) مطرح می‌شود، که چه کسی واقعاً هیولا است؟
تکنیک
موسیقی فیلم سوءتفاهم را برای بیننده دراماتیک می‌کند که شاید بتوان آن را مناسب فضاسازی لانتیموس دانست. بااین‌حال، ماهیتِ تا حد زیادی ناهماهنگ امبیانس فیلم، اعصاب شما را به‌عنوان بیننده به هم می‌ریزد و لانتیموس هم همین را می‌خواهد. شاید ذکر این نکته مفید باشد که من شخصاً همیشه با این نوع فضاسازی‌های فیلم‌های لانتیموس ارتباط برقرار می‌کنم و دیدگاه غالباً تحلیلی در اغراق طنز فیلم‌های او را بیش‌از حد بالینی و بسیار زیبا، در‌عین زشتی می‌دانم.
مروری بر نقد فيلم جدید poor things – بیچارگان
بدون‌شک «بیچاره‌ها» فیلمی جسورانه، بصری و پر از تنش از جنس عصر حاضر است. پیچیدگی، برگ برنده این طنز اجتماعی کنایه‌آمیز به حساب می‌آید که در آن زنان، این «بیچاره‌ها» باید کنترل، دستکاری، زندانی و از مغزشان محروم شوند. شاید این نوع برخورد با فیلم و هویت زن، برخلاف عقیده من و آنچه در سینمای حال‌حاضر و قهرمانان زن‌محورش باشد؛ اما عصر تکنولوژی از زن‌ها درحال سوء‌استفاده کردن است، مخصوصا از لحاظ بصری! از همراهی شما تا انتهای مقاله تحلیل فیلم poor things سپاسگزاریم. می‌توانید نظر خود را درباره این فیلم با ما و دیگر همراهان ویدو به اشنتراک بگذارید.
نویسنده: حامد محبی
نظر حقیر در مورد این فیلم فمینیستی سراسر کفر و شرک:
حضرت امیرالمونین علی علیه السلام: به خدا سوگند، قلب را مى میراند و غم و اندوه را (به روح انسان) سرازیر مى کند که آنها (کافران و ملحدان) در مسیر باطل خود، چنین متّحدند و شما، در طریق حقّ تان، این گونه پراکنده و متفرّق.
«فَیَا عَجَباً! عَجَباً ـ وَ اللهِ ـ یُمِیتُ القَلْبَ وَ یَجْلِبُ الْهَمَّ مِنِ اجْتِمَاعِ هؤُلاَءِ القَوْمِ عَلَى بَاطِلِهمْ، وَ تَفَرُّقِکُمْ عَنْ حَقِّکُمْ!»
یک فیلم استادانه و خاص، ولی پس زمینه تفکر فمینیستی…!
چیزی که داره توی دنیای امروزی خودشو نشون میده. بااین‌حال نمیشه هنر فیلمسازی یورگوس لانتیموس رو انکار کرد.
بازیگر نقش اول زن (اما استون) ، برای پختگی و رشد فکری نیاز داشت به حدی از آزاد برسه و بعدش دوباره مثل یه انسان روشنفکر به زندگی معمولی برگرده و ادامه بده. اما اولین شریکش (مارک رافالو) نمیتونه به روال عادی برگرده و به تباهی میره.
در آخر هم با مردی (رمی یوسف) ازدواج‌میکنه که حتی رابطه‌ای هم نداشته.