بهترین فیلم های ایرانی دهه 60 (معرفی 11 مورد + خلاصه داستان)

دهه ۶۰ خورشیدی، دورانی از تحولات بسیار برای سینمای ایران بود. در این دوره جامعه با توجه به شرایط موجود و بحران جنگ ایران و عراق با چالش‌هایی مواجه بود؛ اما از نیمه دوم این دهه، سینمای ایران با خلق آثار مهمی توسط کارگردانان بزرگ ایرانی، توانست مجدداً به رونق بیافتد.

در دهه ۶۰، سینمای ایران شاهد ساخت برخی از بهترین و ماندگارترین فیلم‌های خود بود که تا به امروز همچنان جایگاه ویژه‌ای در تاریخ سینمای ایران دارند و بهترین فیلم های ایرانی دهه 60 تلقی می‌شوند. این آثار به دلیل مضامین قوی، فرم بصری متفاوت و نوآورانه، بازیگری عالی و کارگردانی برجسته، بهترین و ماندگارترین فیلم‌های سینمای ایران در دهه ۶۰ هستند.

در این مقاله از ویدو به بررسی فیلم‌های دهه ۶۰ سینمای ایران خواهیم پرداخت که شامل عناوین ماندگاری هستند که توانستد چالش‌ها و مشکلات دهه مذکور را پشت سر بگذارنند. در بررسی این فیلم‌ها به خلاصه کوتاهی از آن‌ها و جزئیات ساختشان پرداخته خواهد شد و تلاش خواهیم کرد تا بهترین و مهم‌ترین اثرهای سینمای دهه ۶۰ ایرانی را معرفی کنیم.

فیلم خانه دوست کجاست؟

• سال اکران: ۱۳۶۵
• کارگردان: عباس کیارستمی
• بازیگران: بابک احمدپور، احمد احمدپور، خدابخش دفاعی، آیت انصاری

فیلم خانه دوست کجاست؟ بسیاری از جوایز داخلی و بین‌المللی را در دهه ۶۰ از آن خود کرد و یکی از بهترین فیلم های قدیمی ایرانی محسوب می‌شود. نام این فیلم از شعری از سهراب سپهری گرفته شده و در فهرست ۵۰ فیلمی که باید قبل از ۱۴ سالگی دید از دید بنیاد فیلم بریتانیا قرار گرفته است. عباس کیارستمی با هوش بسیار بالای خود، این شاهکار را خلق کرده است که کاملاً زندگی در آن جریان دارد. وجه اشتراک تمام آثار کیارستمی، زنده‌بودن و جاری بودن زندگی است.

فیلم “خانۀ دوست کجاست”، روایت پسربچه‌ای است که به‌اشتباه دفتر مشق دوستش را با خود به خانه برده است. پس از متوجه شدن این موضوع، با بهانۀ خرید نان، از خانه بیرون می‌رود و رهسپار روستایی دیگر می‌شود تا دوستش را پیدا کند و دفتر را به او بدهد.

فیلم دندان مار

• سال ساخت: ۱۳۶۸
• کارگردان: مسعود کیمیایی
• بازیگران: فرامرز صدیقی، گلچهره سجادیه، احمد نجفی، جلال مقدم

فیلم سینمایی “دندان مار”، یکی از ساخته‌های مسعود کیمیایی در دهه ۶۰ است که تحسین بسیاری از منتقدان را به همراه داشت. در سال ۱۹۹۱، کیمیایی برای ساخت این فیلم، نامزد جایزه خرس طلایی جشنواره فیلم برلین شد. “دندان مار”، یکی دیگر از بهترین فیلم های ایرانی دهه 60 است که به‌عنوان فیلمی خوش‌ساخت شناخته می‌شود.

این فیلم، شاید نزدیک‌ترین فیلم کیمیایی به سینمای خود اوست. در این فیلم، زندگی فردی به نام رضا روایت می‌شود که پس از فوت مادر، برای ادامه زندگی به مسافرخانه‌ای پناه می‌برد و در آنجا متوجه دزدیده شدن یادگاری‌های مادر توسط افرادی می‌شود که برای یک دلال کالاهای احتکاری کار می‌کنند. رضا تصمیم به گرفتن انتقام می‌گیرد.

فیلم هامون

• سال ساخت: ۱۳۶۸
• کارگردان: داریوش مهرجویی
• بازیگران: خسرو شکیبایی، عزت‌الله انتظامی، بیتا فرهی، فتحعلی اویسی

• سال ساخت: ۱۳۶۵
• کارگردان: داریوش مهرجویی
• بازیگران: عزت‌الله انتظامی، اکبر عبدی، حمیده خیرآبادی، رضا رویگری، سیاوش تهمورث

فیلم “اجاره نشین‌ها” که از بهترین فیلم‌های تاریخ سینمای ایران شناخته می‌شود، در سال ۱۳۶۵ عنوان پرفروش‌ترین فیلم سال را کسب کرد. این فیلم داستان یک آپارتمان در حاشیه تهران است که پس از مرگ مالکش بدون وارث مانده است. عباس آقا، مالک و همچنین ساکن این آپارتمان، به همراه یک مشاور املاک برای تصاحب ملک تلاش می‌کنند، اما آپارتمان نیازمند تعمیرات اساسی است که عباس آقا نه خودش آن را انجام می‌دهد و نه به دیگر ساکنان اجازه می‌دهد تا این کار را برایشان انجام دهند. این فیلم همچنان بعد از ۳۰ سال از ساخت آن، دیدنی و پرطرفدار است.

فیلم در مسیر تندباد

• سال ساخت: ۱۳۶۷
• کارگردان: مسعود جعفری جوزانی
• بازیگران: عزت‌الله انتظامی، مجید مظفری، فرزانه کابلی، شهلا ریاحی، حمید جبلی

فیلم “در مسیر تندباد” در هفتمین دوره از جشنواره فیلم فجر، سیمرغ بلورین بهترین فیلم را به دست آورد.

این فیلم، داستان یک جنگ ناخواسته در بحبوحه جنگ جهانی دوم و اشغال ایران توسط ارتش متفقین را روایت می‌کند. “در مسیر تندباد” یکی از بهترین فیلم‌های دهه ۶۰ و از محبوب‌ترین فیلم‌های تاریخ سینمای ایران در آن دوران است.

فیلم آفتاب نشین‌ها

• سال ساخت: 1360
• کارگردان: مهدی صباغ‌زاده
• بازیگران: علی نصیریان، حسین پرورش، بیژن امکانیان، محبوبه بیات

آفتاب نشین‌ها یکی از بهترین فیلم های سینمایی ایرانی، داستان عماد الملک صدری، فئودال متنفذی را روایت می‌کند که با زور زمین‌های روستاییان را به اختیار می‌گیرد. کشاورزی به نام سید حسینی‌نژاد به مقام‌های مسئول شکایت می‌کند، اما هر بار تحقیر و حبس می‌شود. در یک نزاع، حسینی‌نژاد عمادالملک را به قتل می‌رساند و در خانه معلم روستا، پنهان می‌شود.

پدر عماد الملک، که وزیر کشاورزی است، با گروهی وارد روستا می‌شود تا ماجرا را پیگیری کند. روستاییان معترض می‌شوند و با دخالت ژاندارم‌ها چند نفر دستگیر می‌شوند. یکی از آن‌ها پس از ضرب و شتم، محل پنهانی حسینی‌نژاد را اعلام می‌کند. مأموران به خانه معلم یورش می‌برند و حسینی‌نژاد را که قصد فرار دارد، دستگیر می‌کنند و دوستان و خانواده‌اش را برای فیصله دادن به دادگاه به پایتخت می‌فرستند.

فیلم سُرب

• سال ساخت: ۱۳۶۷
• کارگردان: مسعود کیمیایی
• بازیگران: فریماه فرجامی، امین تارخ، جمشید مشایخی، فتحعلی اویسی

فیلم “سرب” نوشته و کارگردانی مسعود کیمیایی است و در سال ۱۳۶۷ منتشر شده است. فیلم “سرب” در هفتمین دوره از جشنواره فیلم فجر کاندیدای چند جایزه بود و سیمرغ بلورین بهترین فیلمبرداری و بهترین چهره‌پردازی را از آن به عنوان جایزه دریافت کرد.

داستان آن درباره زوج جوان یهودی ایرانی در اواخر دهه ۲۰ خورشیدی است که قصد مهاجرت به سرزمین موعود (اسرائیل) را دارند؛ اما پس از مواجهه با مخالفت سازمان یهودی هاگانا و کشته شدن عمویشان توسط آن‌ها، مجبور به فرار شده و درگیر ماجراهای پس از آن می‌شوند.

فیلم کانی مانگا

• سال ساخت: 1366
• کارگردان: سیف الله داد
• بازیگران: فرامرز قریبیان، علی ثابت فر، عبدالرضا اکبری، کاظم افرندنیا

• سال ساخت: 1368
• کارگردان: مهدی فخیم زاده
• بازیگران: هادی اسلامی، ثریا قاسمی، اسماعیل محرابی، ثریا حکمت

• سال ساخت: ۱۳۶۸
• کارگردان: عباس کیارستمی
• بازیگران: حسین سبزیان، حسن فرازمند، ابوالفضل آهن‌خواه، مهرداد آهن‌خواه

• سال ساخت: ۱۳۶۶
• کارگردان: بهرام بیضایی
• بازیگران: سوسن تسلیمی، داریوش فرهنگ، علیرضا مجلّل

بهرام بیضایی با فیلم سینمایی “مرگ یزدگرد” دهه ۶۰ را آغاز کرد و با ساخت فیلم “مسافران” به پایان رساند. او بدون شک، یکی از تأثیرگذارترین کارگردانانی است که سینما و تئاتر ایران به او مدیون هستند. فیلم سینمایی “شاید وقتی دیگر”، یکی از فیلم‌های با ارزش دهه ۶۰ است که بهرام بیضایی دو سال پس از ساخت فیلم “باشو غریبه کوچک” آن را ساخت.

این فیلم، روایت دوبلوری است که در یکی از نمایش‌های تلویزیونی، ماشینی ناشناس را در یک فیلم مستند می‌بیند که شک می‌کند این ماشین، همسرش است. شک او باعث می‌شود تا متوجه وجود خواهر دوقلوی همسرش شود و همسرش نیز متوجه می‌شود که او پدرش را در کودکی از دست داده و مادرش نیز به دلیل تنگدستی او را سر راه می‌گذارد تا خانواده‌ای دیگر او را بزرگ کنند.

مروری بر فیلم های خاطره انگیز دهه 60